🔍📝

راز #سیمرغ_و_زال

ش- افسانه افزوده #ضحاک_تباری و #بت_پرستی مهراب کابلی

گفتار ٣_ بریدن سخن نژاده‌ی فردوسی و درمیان‌گنجاندن سخنان بی‌پیوند!

نمود روشن پافشاری افزایندگان بر باوراندن سخن پوچ و بی‌بنیاد «#ضحاک_تباری مهراب»، بریدن سخن فردوسی و جادادن بیتهایی در میانه آنهاست! این کار به روشنی با آسیب‌رسانی به روند داستان و پیوستگی بیتها همراه و آشکارشدنی است!

نمونه :
👈 زال دلباختگیش به روداوه را با موبدان و فرزانگان (انجمن مهیستان زابل) در میان می‌نهد، و با ایشان رای می‌ورزد، بزرگان و رایزنان که این گمان نمی‌بردند و بیم ناهمداستانی منوچهرشاه داشتند، نخست خشکشان می‌زند و نمی‌دانند چه بگویند!! از یک‌سو خواست زال، و از دیگرسو گمان ناهمداستانی منوچهر، ایشان را از سخن باز می‌دارد!

١_ چه گوید کنون موبدِ پیش‌بین؟
چه رانند فرزانگان اندر این؟»

٢_ببستند لب موبَدان و ردان؛
سَخُن بسته شد بر لبِ بخردان؛

٣_چو نشنید از ایشان سپهبَد سَخُن،
بجوشید و رایِ نو افگند بُن؛

و سپس زال -از در مهر- نوید نیکی و دهش (در برابر راهنمایی!) به موبدان می‌دهد! پس:

٨_همه موبَدان پاسخ آراستند؛
همه کام و آرامِ او خواستند؛

٩_که «ما مر تو را یَک‌به‌یَک بنده‌‌ییم؛
نه از بس شگفتی سرافگنده‌ییم؛

١٠_ که بوده‌ست از این کمتر و بیشتر،
به زن پادشا را نکاهد هنر!

١١_ابا آنکه مهراب از این پایه نیست،
بزرگ‌ست و گرد و سبک‌مایه نیست،

١٢_اگر شاه را بد نگردد گُمان،
نباشد از او ننگ بر دودمان!

١٣_یکی نامه باید سویِ پَهلَوان،
چُنان‌چون تو دانی به روشن‌روان‌!»

بیت ١١ بالا گویای نیک‌گمانی موبدان و فرزانگان ایران به مهراب و منش اوست! و نیز این که گزین(تصمیم) در چنین کار سنگین را در ترازی فراتر از خود (انجمن مهیستان سیستان) می‌شناسند و گزین را درخور واگذاری به انجمن مهیستان کشوری و خود شاهنشاه می‌شناسند!

یکپارچگی و هم‌پیوندی بیتها آشکار است و کمبودی هم در میان نیست، مگر درنیافتن چرایی بیم از ناهمداستانی منوچهر! که آن هم آنگونه که از دیگر بیتها برمی‌آید ناهمالی (ناهمترازی) خاندان نریمان (سام و زال) با مهراب است! (هرچند راستینگی و ریشه تاریخی چیز دیگری‌ست که انگاره‌ای در میان نهادیم!)

افزاینده میان بیتهای ٢ و ٣ بالا دو بیت زیر را گنجانده است تا -به گمان خود- دیگربار چیستان را با چنگ زدن به افسانه «ضحاک تباری مهراب» واگشاید:

***که ضَحّاک مهراب را بُد نیا؛
دلِ شاه از ایشان پر از کیمیا!

***گشاده، سَخُن کس نیارِست گفت؛
که نشنید کس نوش با زهر جفت!

به‌راستی اگر دل شاه(منوچهر) از مهراب پر کیمیا(دشمنی و کینه) بود، چرا می‌بایست دشمن را در جایگاه مرزبانی ایران تاب آورد!!؟ و چگونه موبدان و بزرگان ایران، او را بزرگ و گرد می‌دانند و می‌گویند: «سبک‌مایه نیست!»!؟
همچنین چرا پیوند چنین کسی -که «بزرگ است و گرد است و سبک‌مایه نیست!»- با زال، «جفت شدن نوش و زهر!» وانمود شود!؟
شگفت‌تر، افزودن بیت زیر در میان بیتهای ١١ و ١٢ است:

همان‌َست کز گوهرِ اژدهاست،
وُ گرچند بر تازیان پادشاست!

باز آن‌که، جدای از بی‌پایگی رسیدن نژاد مهراب به ضحاک(اژدها!) ، او مرزبان کابل است و نه تنها بر تازیان پادشاهی ندارد! که از آنان بسیار دور است! پاره‌ای نسخه دستنویسهای شاهنامه، «هندوان» را به جای «تازیان» در متن آورده‌اند! که این نیز گرهی نمی‌گشاید! چرا که مهراب بر هندوان هم پادشا نبود! او شاه(فرماندار) کابل و مرزبان ایران بود و بس!
این بیت افزوده، به روشنی پیوند استوار بیتهای پیش و پس را گسسته و خود به گونه‌ای نادرخور (وصله ناجور) در میان نشسته است!

١١_ابا آنکه(با توجه به آنکه...)
مهراب از این پایه نیست،
بزرگ‌ست و گرد و سبکمایه نیست،

***همان‌َست کز گوهرِ اژدهاست،
وُ گر چند بر تازیان پادشاست!

١٢_اگر شاه را بد نگردد گُمان،
نباشد از او ننگ بر دودمان!

گزارش این چند بیت واپسین چنین است که موبدان می‌گویند: «زن گرفتن از هنر پادشا چیزی نمی‌کاهد! جای درنگ است که تو دل به دختری داده‌ای که همپایه/همال تو نیست! از دید ما بر این نیز خرده‌ای نیست، چرا که مهراب -هرچند همتراز تو نیست!- ولی به هر روی بزرگ و گُرد است و سبکمایه نیست! در این میان اگر شاهنشاه(منوچهر) از پیوند تو و دختری از خانواده‌ای در تراز پایین‌تر از تو دل‌نگران نباشد، چنین پیوندی مایه ننگ دودمان تو (خاندان نریمان) نخواهد بود! پس نامه‌ای به پدرت (سام) بنویس و از او بخواه که او رای شاهنشاه را بخواهد! (کسب تکلیف کند! - ارجاع امر به انجمن مهیستان ایران!)»

جستار را پی خواهیم گرفت 👇

گفتار ٢

گفتار ۴


@ShahnamehToosi

🔍📝

راز #سیمرغ_و_زال

ش- افسانه افزوده #ضحاک_تباری و #بت_پرستی مهراب کابلی

گفتار ٢_ نشانه‌های دیگری از نادرستی برچسب #بت_پرستی مهراب و خانواده اش

در سرتاسر شاهنامه، به جز بیتهایی که افزایندگان -تنها با یک برچسبِ بی‌نشانه- از «بت پرستی» مهراب نام برده‌اند، بیتهای نژاده(سروده فردوسی) و نیز روند داستان نشان از باور خانواده مهراب به «یزدان» و «جهان آفرین» یگانه دارد! نمونه‌هایی از این نشانه‌ها در پی می‌آید:

نخست،
مهراب هنگامی که به شبستان خویش می‌رود و دو خورشید(سیندخت و روداوه) را می‌بیند، نام یزدان را به زبان می‌آورد:

شگفتی به روداوه اندربماند!
همی نامِ یزدان بر اوبر بخواند!


دو دیگر،
هنگامی که زالِ زر برای نخستین دیدار با روداوه نزد او می‌رود، روداوه همین‌که از بام چشمش به زال می‌افتد، آواز می‌دهد:

درود جهان‌آفرینِ تو باد!

که این خود نشانه ای از باور روداوه به «جهان‌آفرین» است!

سه‌دیگر،
در همین نخستین دیدار دو دلداده در نِهان، باز روداوه در گفتگوی خویش به زال می‌گوید:

بدو گفت روداوه: «من همچنین،
پذیرفتم از داورِ داد و دین؛
که بر من نباشد کسی پادشا،
-جهان‌آفرین بر زُوانم گُوا!-»

می‌بینیم که دوبار سوگند و پیمان روداوه به «داور داد و دین» و «جهان‌آفرین» گویای یزدان‌باوری دخت مهراب است!

چهارم،
سیندخت در گفتگو با مهراب در کار روداوه و زال، باور به یزدان(دادگر) را نشان می‌دهد:

به تنگی‌دل و غم، نگردد دگر،
بدین نیست پَیکار با «دادگر»


پنجم،
پس از زبان‌دادنِ مهراب به سیندخت «که روداوه را بَد نیارد به روی»؛ چون روداوه به پیش پدر شد،

پدر چون وُرا دید خیره بماند،
جهان‌آفرین را نِهانی بخواند!


ششم،
باز پس از گفتگوی مهراب و دخترش روداوه:

به «یزدان» گرفتند هر دو پناه!
هم این دل‌شده‌ماه و هم پیشگاه!


هفتم،
سرانجام، زال و روداوه

«ببستند بندی بر آیین و کیش»!
(بند = عقد ، پیمان زناشویی)

همه این نشانه‌ها گویای نادرستی داوش #بت_پرستی مهراب است.

نشانه‌های بی‌بنیادی و نادرستی داوش #ضحاک_‌تباری و #بت_‌پرستی مهراب را در گفتارهای پسین بیشتر برخواهیم رسید.

به یاری یزدان!

گفتار ١

گفتار ٣


@ShahnamehToosi

🎯🎯🎯🎯🎯

با درود و بهترین آرزوها و با پیشکش فرازی دیگر از نامه خرد نیاکان، هفته نو و همه روزگار را سراسر شادی و دهش ایزدی برای همگان آرزو دارم.

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۱۲۰


https://t.me/ShahnamehToosi

🔰 🔰 🔰 🔰

https://youtu.be/5D1O7_Zl8xY


اخلاق زاییده‌ی خردورزی‌ست، نه باورِ خاص


گفتاری از استاد دکتر #علیرضا_قیامتی


خواهم که بدانم که مر این بی‌خردان را
طاعت به‌چه معنی و ز بهر چه نمائید!؟

زین بیش شما را سوی من نیست خطائی
هرچند شما بی‌خطران اهل خطائید!

چون حکم فقیهان نبود جز که به رشوت
بی‌رشوت هریک ز شما خود فقهائید

این ظلم به دستوری از بهر چه باید
چون مال ز یکدیگر بس خود بربائید؟

#ناصرخسرو


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd

📝 فهرست جستارهای تالار👇

یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس:

الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد!

ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است!

فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇

4️⃣  فهرست ۴
بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فong>هرست
👈 بخش دویُم فهرست
?? بخش سه‌یُم فهرست


👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر»

👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه

👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه

👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر
       ۱- میدان جنگ
       ۲- افرسیاب
       ۳- درگذشت سام
       ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب

👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ.

👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین»

👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه

👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن»

👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور

👈 جایگاه «البرز کوه» !!

👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان

👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟

👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن)

👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

👈 دشنام در شاهنامه

👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار

👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه
👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی
👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده
👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان
👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی
👈 گفتار دهم تا سیزدهم - شاهنامه فلورانس
👈 گفتار چهاردهم - لباب الالباب عوفی
👈 گفتار پانزدهم تا هفدهم : مجمل فصیحی



👈 سه عامل سقوط حکومت‌ها در نگاه فردوسی

👈 بهرام گور و رفاه عمومی شهروندان

👈 واژه موبد در سخن فردوسی

👈 شاهنامه یک اثر نژادپرستانه نیست

👈 «گشادن» برابر «انداختن ، گسستن، رهاکردن*»

👈 ریشه‌شناسی نام گرامی«ایران» و گویش درست آن

👈 اوستیا / ایرستان سرزمینی در قفقاز با میراث فرهنگ ایرانی

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

👈 نخستین اعلامیه حقوق بشر

👈 فردوسی از منابع شفاهی بیزار بوده است

👈 چرا شاهنامه به وجود آمد، چرا شاهنامه نوشته شد؟

👈 جاندارانگاری - اساس زبان

👈 جایگاه کورش و داریوش در شاهنامه

👈 جشن_سده و اتهام زدودن آن از شاهنامه!

👈 زندگی و مرگ در شاهنامه فردوسی


پیشنهاد می‌شود ایران‌ دوستان گرامی آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» را از زنجیره

#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای

و گزارش شاهنامه از آغاز را از

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

بیاغازند!

❇️