▪️مارسل کارنه

ـــ آنها کار خاصی انجام ندادند ـــ دستکم هیچ‌چیز مهمی. هرگز فیلمی مثل کارناوال در فلاندر، توهم بزرگ یا بچه‌های بهشت نساختند، ببخشید اگر صریح می‌گویم. آنها فیلم‌های «صمیمی» می‌ساختند با موسیقی‌ای سطحی و تکراری ـــ مثلاً تروفو.

نمی‌خواهم تروفو را نقد کنم، اما یک روز برای افتتاح یک سینما در حومه شهر رفتیم که دو سالن داشت: سالن تروفو و سالن کارنه. با هم روی صحنه رفتیم. یادتان باشد تروفو اسم مرا به گِل کشیده بود، اما من از این که نامم کنار نام تروفو قرار گرفته بود، بسیار مفتخر بودم. مطمئن نیستم او هم همین حس را داشت. او حرف‌های نیشدار زیادی درباره من زده بود... به هر حال، او هیچ نظری نداد که بعد از ده سال کار ساده‌ای بود. او سخنرانی‌اش را اینطور تمام کرد: "من بیست‌وسه فیلم ساخته‌ام و همه‌شان را می‌دهم تا فقط بچه‌های بهشت را ساخته باشم." بعد از این حرف چه می‌توانستم بگویم؟ هیچی. او این را جلوی سیصدچهارصد نفر گفت، اما هیچ‌وقت ثبت نشد.

▫️Children of Paradise (1945)
▫️Dir. Marcel Carné

🎥 @CinemaParadisooo

‍ ‍ ‍ ‍ ‍
▪️ابراهیم گلستان
ـــ سی سال و بیشتر با مهدی اخوان ثالث ــ دنیای سخن ــ آبان ١٣۶٩

ـــ روز رسيدنش به هديه کتابی به من بخشيد که يک جنگ از شعرهای نو فارسی بود. يک چند روز بعد ازم پرسيد آن را چگونه می‌بينم. گفتم؛ در اين جنگ از آنهايی که شعرشان بی‌پاست برگزيده‌هايی هست؛ بعد رفتم آن جلد لاغر آکنده از بيان زندۀ بيدادگر را که سال‌ها پيش با عنوان «با تشنگی پير می‌شويم» در آمد، در آوردم. از آن برايش تکه‌ها خواندم. شعر کار خود را کرد. خود را می‌گرفت نگريد، که عاقبت نتوانست. افتاد به هق‌هق. بلند شد رفت. بعد که آمد گفت: اين از کجا آمد، کيست؟ گفتم: همين ديگر. بی‌خبر هستيم. به خود گفتم، و همچنان همیشه می‌گویم، در دلان تنگ هیاهوی پرت غافل می‌شویم از دنیایی که در همسایگی زندگی دارد. گفت مثل رگ بریده خون زنده ازش می‌ریخت. گفتم همین دیگر. گفت اسمش هم به گوش من نخورده بود، اسمش چیست؟ گفتم همین دیگر. اشکال از اسم و آشنایی با اسم می‌آید. از روی اسم چه می‌فهمیم ؟ اسمش بنا به آنچه معروف است شهرزاد است. گفت نشنیده بودم من. گفتم شاید هم دیگر خودش نمانده باشد که باز بگوید تا بعد اسمش را در آینده یاد بگیریم. به هرصورت، اول شاعر نبود. می‌رقصید. نگاهم کرد. شاید از فکرش گذشت که دستش می‌اندازم، که دورباد از من در حق دوست. گفت ما تمام می‌رقصیم. گفتم بعضی بسیار بد جفتک می‌اندازند. و بعد رفتیم توی آفتاب نشستیم. غنیمت بود. کتابش را برداشت شروع کرد به خواندن...

▪️کبری امین سعیدی با نام هُنری شهرزاد ــ هنرپیشه، شاعر و نویسنده و یکی از نخستین فیلمسازان زن ایران
ـــ زاده ۱۸ آذر ۱۳۲۹
ـــ درگذشتهٔ ٢٧ مرداد ١۴٠۴

🎥 @CinemaParadisooo
🎥 @CinemaParadisooo

▪️رومن پولانسکی

ـــ در ساخت فیلم‌هایم از محیط اطراف الهام می‌گیرم. چاقو در آب همچون راهنمایی برای شناخت منطقه مازورن لهستان است و قاتلین بی‌باک خون‌آشام نیز تصویری از ترانسیلوانیا ارائه می‌دهد. در آثارم همواره تلاش می‌کنم از تکنیکی مشابه نقاشی پرتره آرنولفینی اثر یان وان آیک استفاده کنم که در آن آینه‌ای در پس‌زمینه قرار دارد و بر فرازش نوشته‌ای حک شده: «من اینجا بودم». هنرمندان آن دوران می‌کوشیدند مخاطب را به عینه درون اثر هنری قرار دهند، حتی با خلق جعبه‌های دیدزنی که بیننده می‌توانست از روزنه‌ای به درون اثر بنگرد. این شیوه‌ها را ندیده‌اید؟ گویی به درون خانه‌ای واقعی می‌نگری. من به عنوان تماشاگر نه تنها می‌خواهم در سالن سینما باشم، که خواهان غوطه‌وری کامل در جهان فیلم هستم.

— Arnolfini Portrait (1434) by Jan van Eyck

🎥 @CinemaParadisooo

▪️دیوید لینچ
ـــ در مصاحبه با زک شونفلد (٢٠٢١)

ـــ فیلمنامه را در دو هفته نوشتم و بلافاصله بازنویسی‌اش را هم در دو هفته انجام دادم. بعد هم رفتیم سر فیلمبرداری. من این فیلم را یک داستان عاشقانه در جهنم می‌دیدم. و همانطور که آن زمان گفتم، یک داستان عاشقانهٔ مدرن است، چون هر دو نفر ـــ مرد و زن ـــ برای یکدیگر احترام متقابل قائلند. آنها به هم احترام می‌گذارند. و عمیقاً عاشق هم هستند. آن زمان فکر می‌کردم دنیا دیوانه است. اما از آن موقع حتی بدتر هم شده است.

— On August 17, 1990, David Lynch's "WILD AT HEART" was premiered in US theaters.

🎥 @CinemaParadisooo

▪️ترنس استامپ

ـــ صادقانه بگویم، دوران حرفه‌ای‌ام را به قبل و بعد از فلینی تقسیم می‌کنم، چرا که نقطه‌عطفی تعیین‌کننده برای من بود. می‌دانستم که او توبی دامیت را برای (پیتر) اوتول نوشته بود و می‌دانستم که پیتر این نقش را نمی‌پذیرد. می‌دانستم انتخاب دوم هستم. اما او مرا دوست داشت و بهایش این بود که من نیز او را دوست داشته باشم ـــ کار چندان دشواری نبود. آن چهار هفته برایم مانند توفانی سهمگین بود و تنها به دلیل تجربه‌ای که در فیلمبرداری با فلینی کسب کرده بودم، توانستم در تئورما چنین بازی‌ای ارائه دهم. فلینی در آن زمان بهترین بازی‌ای را که تا به حال از من سر زده بود بیرون کشید. تا پایان آن تجربه، دیگر بازی نمی‌کردم. فقط «بودم» و این مرا برای کار با پازولینی آماده کرد که اصلاً بازیگری نمی‌خواست. پازولینی گاهی با دوربین شخصی‌اش، بدون اینکه من بدانم، وقتی روی صحنه نبودم و بازی نمی‌کردم از من فیلم می‌گرفت. زیاد طول نکشید تا بفهمم چه می‌کند. او فقط می‌خواست که «باشم»، همان خودم باشم. در لحظه حال حاضر باشم. این برایم سطح کاملاً جدیدی از بازیگری بود.

▫️Toby Dammit (1968)
▫️Dir. Federico Fellini

🎥 @CinemaParadisooo

▪️کسی که نیرو را باور ندارد جاذبه را هم باور نخواهد کرد.




▫️Close-Up (1990)
▫️Dir. Abbas Kiarostami

🎥 @CinemaParadisooo

▪️ترنس استامپ

ـــ هرگز آدم بلندپروازی نبوده‌ام. همیشه از نقش‌های جدید شگفت‌زده می‌شوم و از گرفتن آن‌ها بسیار استقبال می‌کنم. فراز و نشیب‌هایی داشته‌ام؛ گاهی اشتیاقم به سینما کم‌رنگ می‌شود، اما همیشه دوباره جان می‌گیرد. هیچ‌وقت نیازی نداشته‌ام خودم را مجبور به کاری کنم یا برای بازی در فیلمی، دستمزدهای کلانی مطالبه کنم. چندتا کار مزخرف هم انجام داده‌ام، چون گاهی پول کافی برای پرداخت اجاره نداشتم. اما حتی در آن شرایط هم همیشه تمام سعی‌ام را می‌کردم.

▪️Terence Stamp
— July 22, 1938 – August 17, 2025

🎥 @CinemaParadisooo

▪️شاروناس بارتاس
ـــ مصاحبه با سینه‌اروپا (۲۰۱۵)

ـــ در هنر چیزی برای توضیح دادن وجود ندارد. هنر بیش از هر چیز دربارهٔ برانگیختن پرسش یا نشان دادن چیزی است. در ادبیات، نقاشی، موسیقی و سینما، آنچه می‌توانیم انجام دهیم این است: تکه‌هایی از زندگی آدمیان را نشان دهیم. جان‌هامان به هم خیلی نزدیک‌ است، اما همه از همدیگر جدا افتاده‌ایم و نمی‌توانیم از بیرون ببینیم که واقعاً کیستیم و چه می‌کنیم. با نشان دادنِ این تکه‌های زندگیِ بعضی آدم‌ها، می‌توانیم گامی به عقب برداریم و احساس کنیم به آن‌ آدم‌ها نزدیکیم و کمتر از قبل احساس تنهایی کنیم. دلیل اصلی همین است: نزدیک شدن به کسی که از عمق جانش سخن می‌گوید، چیزی متفاوت با آن نوع گفت‌وگوهایی که غالباً در زندگی هرروزه با هم داریم.

▫️Šarūnas Bartas
— August 16, 1964 – present

🎥 @CinemaParadisooo

▪️"نیازی به گفتن نیست. فقط باید تمرکز کنی و همهٔ زندگی گذشته‌ات را به یاد بیاوری. آدم وقتی به گذشته فکر می‌کند، مهربان‌تر می‌شود."

ـــ استاکر (۱۹۷۹) ــ آندری تارکوفسکی



▪️"دِژا-وو معمولاً یک اختلال در ماتریکس است. وقتی چیزی را تغییر می‌دهند، این اتفاق می‌افتد."

ـــ ماتریکس (۱۹۹۹) ــ واچوفسکی‌ها


🎥 @CinemaParadisooo

‍ ‍ ‍
▪️الخاندرو گونسالس اینیاریتو
ـــ مصاحبه با استفن میرز ــ فیلم کامنت (٢٠١۵)

ـــ از دید من، ابرقهرمان‌ها تجسم آن نگاهِ تحریف‌شده‌ای هستند که انسان را بی‌نقص، جزم‌اندیش و عاری از تردید می‌پندارد ـــ تصویری خیالی از آنچه انسان باید باشد. این نگاه تقریباً فاشیستی است... آن خودبینیِ نهفته در آن، به‌طرز ترسناکی هولناک است. اما از نگاه من، انسان‌ها دقیقاً نقطهٔ مقابل این تصویرند. من هرگز انسانی با آن ویژگی‌ها ندیده‌ام. آنچه مرا مجذوب می‌کند، انسان‌های واقعی‌اند: موجوداتی چندبُعدی، متناقض، پر از نقص، و عاصی از ترس و اضطراب، اما در همان حال، موجوداتی زیبا، رقت‌انگیز و دوست‌داشتنی که برایم شگفت‌انگیزند.

به گمانم، ارزش‌های ابرقهرمان‌ها به شکلی نامحسوس بر ذهنیت نظامی‌گرایانه اثر می‌گذارند. بنابراین، از منظر فلسفی با این واقعیت درگیرم که نسل امروز، دیگر مجذوبِ نقص‌ها و امکان‌های انسانی نیست و هرچه «انسانی» است، اکنون پیشِ چشمانش ملال‌آور می‌نماید. این برایم هراس‌انگیز است. درگیری من همین است؛ انگار انسان‌ها دیگر سوژهٔ تحلیل و تأمل نیستند، و در فیلم‌ها هم نمی‌توانیم خودمان را ببینیم، چون از خویشتنِ واقعی‌مان شرمساریم. در سال‌های اخیر آن‌قدر رفتارهای زشت ازمان سر زده، و جهان را به چنین وضعِ اسفباری کشانده‌ایم، که شاید ـــ رک می‌گویم ـــ دلیل این هجوم به ابرقهرمان‌ها، شرمِ دیدن تصویر انسان روی پرده باشد. و این غمگین‌کننده است.

▫️Babel (2006)
▫️Dir. Alejandro González Iñárritu

🎥 @CinemaParadisooo
🎥 @CinemaParadisooo

▪️آنتونی برجس
ـــ پرتقال کوکی

ـــ عجیب است که رنگ‌های دنیای واقعی، فقط وقتی روی پرده می‌بینیم‌شان، واقعاً واقعی به نظر می‌رسند.


▫️A Clockwork Orange (1971)
▫️Dir. Stanley Kubrick

🎥 @CinemaParadisooo

‍ ‍
▪️آلفرد هیچکاک

ـــ وقتی به نقاشی‌های استادان مختلف نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که هر یک سبک منحصربه‌فردی دارند. در نگاه اول یک [آنری] روسو، یک ون‌گوگ یا یک [پاول] کِله را تشخیص می‌دهیم. پس از خودم می‌پرسم چرا نباید بتوانیم اثرِ یک فیلمساز را هم به همان سرعت تشخیص دهیم؟ (من اصطلاح «کارگردان» را دوست ندارم، چون آن را نادرست می‌دانم و ترجیح می‌دهم از عنوان «فیلمساز» استفاده کنم). به گمانم یکی از دلایل اصلی این مشکل در تشخیص امضای کارگردان، فقدان سبک ویژه در بیشتر آن‌هاست. کیفیت فیلم‌هایشان معمولاً به موضوع و اهمیت داستان بستگی دارد. اما برای من، محتوای داستان یا طرح آن اصلاً جذاب نیست. آنچه مرا مجذوب می‌کند، شیوه روایت است. آنچه مرا به وجد می‌آورد، کشف این است که چه چیزی می‌تواند احساسی قوی در مخاطب برانگیزد و چگونه می‌توان این احساس را به او منتقل کرد. افزون بر این، معتقدم در تمام حوزه‌های هنری، ما در پی خلق یک احساس هستیم. اهمیت یک اثر هنری ـــ از هر نوع که باشد ـــ در توانایی آن برای برانگیختن واکنش است. فرقی نمی‌کند چه نوع واکنشی؛ همین که کسی بگوید «دوست دارم» یا «متنفرم»، نشان می‌دهد که دیگر بی‌تفاوت نیست.

🎥 @CinemaParadisooo
🎥 @CinemaParadisooo

▪️آلفرد هیچکاک

ـــ من طرفدار جوان‌ها هستم. اولین فیلمنامه‌ام را در ۲۲ سالگی نوشتم و اولین فیلمم را در ۲۵ سالگی کارگردانی کردم. پس حامی جوانانم. و وقتی امروز می‌گویند ۷۰ سال دارم، می‌گویم این دروغ محض است! من دوبرابر ۳۵ سال دارم، همین و بس. دوبرابر ۳۵.


— 'Good Evening' Compilation from Alfred Hitchcock Presents (1962)~ Season 1

🎥 @CinemaParadisooo

▪️جیم جارموش

ـــ سام، درست مثل اسکریمن جِی [خواننده افسانه‌ای بلوز]، از مسیر خودش پیروی می‌کرد. مردم هیچوقت نمی‌توانستند او را درک کنند. چپگراها می‌گفتند او ارتجاعی و راستگراست. راستگراها می‌گفتند سوسیالیست چپگراست. فیلم‌هایش اغلب به دروغ بزرگ فرهنگ آمریکایی می‌پرداختند، بنابراین سیاست در آثارش پررنگ است. اما چه آدم خاصی بود! مغزش همیشه شعله‌ور از ایده‌ها و شور بود. عاشق سینما بود، دانش عمیقی درباره آن داشت و در حرکت دستی دوربین یا طراحی صحنه بسیار نوآور بود. بسیاری او را کارگردان «فیلم‌های درجه دو» می‌دانستند، اما همین عنوان به او آزادی می‌داد تا مجموعه‌ای از آثار عجیب و منحصربه‌فرد خلق کند.

🎥 @CinemaParadisooo

▪️ساموئل فولر
ـــ چهرۀ سوم: روایتی از نویسندگی، جنگ و فیلمسازی

ـــ مطمئنم سرگذشت من برای فیلمسازان جوانی که تلاش می‌کنند در آب‌های پر از کوسهٔ صنعت سینما دوام بیاورند، الهام‌بخش خواهد بود. حتی کوسه‌ها هم محترم‌تر از بعضی از ریاکاران و انگل‌هایی هستند که دور فیلمسازان می‌چرخند. این صنعت پر است از آدم‌هایی که ادعای آرمان‌های بلند و حس‌های هنری دارند، در حالی که همان‌ها هستند که خالقان واقعی را استثمار می‌کنند و از پشت سر به آنها خنجر می‌زنند. بودجه‌های کلان این کسب‌وکار را به گند کشیده‌. در آمریکا، لقب "هنرمند" را به هیچ فیلمسازی نمی‌دهند مگر اینکه آخرین فیلمش در گیشه، یک عالمه بلیت فروخته باشد. آن وقت می‌شوی یک کارگردان "درجه‌یک"، اما این "A" ربطی به "Art" [هنر] ندارد، فقط به دلار ربط دارد.

▫️Samuel Fuller
— August 12, 1912 – October 30, 1997

🎥 @CinemaParadisooo

▪️سام فولر

ـــ ژان-لوک می‌خواست پیرو خله را با ژان-پل بلموندو بسازد و از من خواست در یک صحنه ظاهر شوم. فکر کنم راهی برای تشکر بود. گفتم قبول می‌کنم. بدون کوچکترین تصوری از اینکه باید چه بگویم، روز فیلمبرداری به استودیویی در حومهٔ پاریس رسیدم. گدار مرا به دیواری تکیه داد، در یک مهمانی شیک میان زنانی نیمه برهنه و روشنفکران، یک لیوان ودکا در یک دستم گذاشت و یک سیگار برگ خوب در دست دیگرم. اجازه داد عینک آفتابی‌ام را بگذارم بخاطر نورهای شدید. بلموندو وارد شد و مرا به عنوان کارگردان آمریکایی معرفی کرد. برگشت و از من پرسید: «سینما چیست؟» ما هیچوقت این صحنهٔ لعنتی را تمرین نکرده بودیم. مطمئن نبودم ژان-لوک چه می‌خواهد، پس یک پک به سیگارم زدم و نقش خودم را بازی کردم، با همان زبانِ خشنِ خودم جمله‌ای پراندَم و یک خانم دوزبانه همزمان به فرانسوی ترجمه‌اش کرد: «فیلم مثل یک میدان جنگ است... عشق. نفرت. اکشن. خشونت. در یک کلمه: احساس!» فقط یک برداشت، و تمام. گدار عاشقش شد. باور کنید، اگر به ازای هر جشنواره و مجلهٔ سینمایی در دنیا که این جملهٔ لعنتی را چاپ کرده‌اند، یک پول سیاه می‌گرفتم، الان پولدار بودم!

🎥 @CinemaParadisooo

▪️یوناس مکاس

ـــ بسیار می‌خوانم. بسیار گوش می‌دهم. بسیار فکر می‌کنم. اما چیز کمی باقی می‌ماند. کتاب‌هایی که خوانده‌ام، طرح داستان‌شان، شخصیت‌های اصلی‌شان محو می‌شوند... نام آدم‌ها، کتاب‌ها، شهرها. همین حالا هم در حال محو شدن هستند. حتی عنوان فیلم‌هایی که اخیراً دیده‌ام... آنها هم از یاد رفته‌اند... هرچه می‌بینم، می‌خوانم یا می‌شنوم، به حال‌وهوا (مود) تبدیل می‌شود، تکه‌هایی از محیط اطراف، رنگ‌ها... نزد من همه‌چیز حال‌وهواست، حال‌وهوا، یا هیچ... هیچ‌بودگی محض.

🎥 @CinemaParadisooo

‍ ‍
▪️ژاک ریوت

ـــ به گمانم بسیاری از کارگردانان را دوست دارم. یا حداقل می‌کوشم چنین باشم. سعی می‌کنم به همه بزرگان و حتی آن‌هایی که چندان بزرگ نیستند توجه کنم. کاری که کم و بیش انجام می‌دهم. من فیلم‌های بسیاری می‌بینم و از هیچ چیزی رویگردان نیستم. ژان-لوک هم فیلم‌های زیادی می‌بیند، اما همیشه تا پایان تماشا نمی‌کند. برای من فیلم باید به‌طرز باورنکردنی‌ای بد باشد تا بخواهم سالن را ترک کنم. این واقعیت که من این همه فیلم می‌بینم به نظر برخی افراد شگفت‌آور می‌رسد.

بسیاری از فیلمسازان تظاهر می‌کنند که هیچ فیلمی نمی‌بینند، که همیشه برایم عجیب بوده است. همه می‌پذیرند که رمان‌نویسان رمان می‌خوانند، نقاشان به نمایشگاه‌ها می‌روند و ناگزیر از آثار هنرمندان بزرگ پیشین الهام می‌گیرند، موسیقیدانان علاوه بر موسیقی جدید به آثار قدیمی نیز گوش می‌دهند... پس چرا مردم فکر می‌کنند عجیب است که فیلمسازان ـــ یا کسانی که آرزوی فیلمساز شدن دارند ـــ باید فیلم ببینند؟

وقتی فیلم‌های برخی کارگردانان جوان را می‌بینید، این احساس به شما دست می‌دهد که تاریخ سینما برای آنها حدود سال ۱۹۸۰ آغاز می‌شود. فیلم‌هایشان احتمالاً بهتر می‌شد اگر چند فیلم بیشتر دیده بودند، که در تضاد با این نظریه احمقانه است که می‌گوید اگر زیاد ببینی خطر تأثیرپذیری وجود دارد. در واقع، وقتی کم می‌بینی خطر تأثیرپذیری بیشتر است. اگر زیاد ببینی، می‌توانی فیلم‌هایی را که می‌خواهی از آنها تأثیر بپذیری انتخاب کنی. گاهی این انتخاب ناخودآگاه است، اما چیزهایی در زندگی هستند که بسیار قدرتمندتر از ما بوده و بر ما تأثیری ژرف می‌گذارند.

اگر ناخودآگاه از هیچکاک، روسلینی یا رنوار تأثیر بپذیرم، چه بهتر. اگر چیزی در سطح آثار هیچکاک خلق کنم، همین مرا بسیار خوشحال می‌کند. کوکتو می‌گفت: «تقلید کن، و آنچه شخصی است بالاخره علی‌رغم میل تو خود را نشان خواهد داد.» همیشه می‌توانی تلاش کنی.

— Jacques Rivette’s 1962 Sight and Sound ballot.

🎥 @CinemaParadisooo
🎥 @CinemaParadisooo

▪️رابرت آلدریچ

ـــ این چهره‌ای است که در بسیاری از آثار من تکرار می‌شود ـــ شخصیت‌هایی فراتر از زندگی عادی که شرافت را در انجام کارها به شیوه خاص خود می‌یابند، حتی اگر این کار به قیمت جانشان تمام شود. این شخصیت‌ها جذاب‌تر و صادق‌ترند. وقتی ببینید چه مخاطراتی درگیر است، پی می‌برید که داشتن چنین عقاید محکمی هزینه‌ای گزاف دارد. به همین دلیل این آدم‌ها و شخصیت‌ها جذاب‌ترند. در تمام فیلم‌هایی که ارتباط ویژه‌ای با آنها برقرار کرده‌ام، از حمله و چاقوی بزرگ گرفته تا سایر آثار مشابه، همیشه شخصی هست که می‌گوید: "به جهنم، من کارم را به شیوه خودم انجام می‌دهم." این شخصیت‌ها باور داشتند که می‌توانند خارج از نظام حاکم یا در تقابل با آن به موفقیت دست یابند. در بیشتر موارد، این تلاش به شکست می‌انجامید، یا تنها برای مدتی کوتاه به ثمر می‌نشست. همان‌گونه که آبراهام پولانسکی در آثارش مانند نیروی اهریمن و جسم و روح بیان می‌کند: "احتمالاً شکست می‌خورم، اما اگر پیروزی مستلزم همراهی با چنین نظام‌هایی باشد، من این همراهی را نخواهم پذیرفت. و فکر می‌کنم شانس کوچکی دارم که به شیوه خودم برنده شوم."

🎥 @CinemaParadisooo

▪️وقتی به اروپا رفتید و متوجه تأثیر کارهایتان بر فیلمسازان، به ویژه فرانسوی‌ها شدید، چه احساسی داشتید؟ مثلاً تروفو؟

▫️نیکلاس ری: و همچنین گدار و رومر. بله، من بی‌شک تأثیر عمیقی بر آثارشان گذاشته‌ام. هرچند مطمئن نیستم این تأثیر همیشه مثبت بوده باشد. یادم می‌آید یک شب در حین فیلمبرداری «شورش بی‌دلیل»، در حال رانندگی به سمت خانه بودم. آن روز صحنه‌ای بین جیم (جیمز دین) و پلاتو (سال مینئو) گرفته بودیم. تمام راه را در حالی که سوت می‌زدم می‌رفتم و با خود فکر می‌کردم: "خدای من، فرانسوی‌ها عاشق این صحنه خواهند شد!"

ــــ از مصاحبه نیکلاس ری با کاترین بیگلو و سارا پارسونز (۱۹۷۹)

▫️Rebel Without a Cause (1955)
▫️Dir. Nicholas Ray

🎥 @CinemaParadisooo

▪️نیکلاس ری

ـــ من به داستان و شخصیت‌ها علاقه دارم. دوربین یک ابزار است، میکروسکوپی که به شما امکان می‌دهد "ملودی نگاه" را کشف کنید. این ابزار شگفت‌انگیزی است، چرا که قدرت بزرگنمایی آن برای من معادل درون‌کاوی یک نویسنده است، و حرکت دوربین در فیلم به نظر من همانند جریان سیال ذهن نویسنده است. اما هنگامی که شخصیت مورد نظر من فاقد عمق و معنا باشد، آنگاه دوربین به ابزاری بی‌مصرف تبدیل می‌شود؛ در چنین شرایطی تنها مشغول بازی با پیچیده‌ترین و پرهزینه‌ترین اسباب‌بازی سینمایی خواهیم بود.

🎥 @CinemaParadisooo

▪️کارل مارکس
ـــ سانسور و آزادی مطبوعات ــ ترجمه حسن مرتضوی

ـــ یقیناً نویسنده باید درآمدی داشته باشد تا بتواند زندگی کند و بنویسد اما تحت هیچ شرایطی نباید به‌خاطر آن‌که درآمدی داشته باشد و زندگی کند، بنویسد!

شرط اول آزادی مطبوعات، آن است که کسب و کار نباشد. نویسنده‌ای که مطبوعات (یا نوشتن) را به وسیله‌ای مادی تنزل می‌دهد ـــ برای این بردگی درونی، سزاوار بردگی بیرونی یعنی سانسور است...

🎥 @CinemaParadisooo

▪️استن بِرَکِج

ـــ هنر، جادویی است که محقق می‌شود...



▫️The Act of Seeing With Ones Own Eyes (1971)
▫️Dir. Stan Brakhage

🎥 @CinemaParadisooo

▪️ریچارد لینکلیتر

ـــ دیگر به مفهوم همزاد یا عشق در نگاه اول باور نداشتم. اما کم کم به این باور رسیده بودم که اگر خوش‌شانس باشید، ممکن است چند بار معدود در زندگی کسی را ملاقات کنید که دقیقاً مناسب شماست. نه به این دلیل که او کامل است، یا شما کامل هستید، بلکه چون نقص‌هایتان به شکلی کنار هم قرار گرفته که دو وجود جداگانه می‌توانند به خوبی در کنار هم قرار بگیرند و مکمل یکدیگر باشند.

▫️Before Trilogy (1995-2013)
• Before Sunrise (1995)
• Before Sunset (2004)
• Before Midnight (2013)
▫️Dir. Richard Linklater

🎥 @CinemaParadisooo

‍ ‍
▪️فراسیس فورد کاپولا

ـــ مردم مدام درباره اینکه من ۱۲۰ میلیون دلار قرض گرفتم تا فیلم «مگالوپلیس» را بسازم صحبت می‌کنند؛ بله، این کار را کردم، اما من اولین نفری نبودم که این کار را انجام داد؛ اولین نفری که چنین ریسکی کرد ژاک تاتی بزرگ بود، کسی که آن فیلم‌های زیبا را با شخصیت آقای اولو و فیلم «دایی من» (١٩۵٨) را ساخته بود ـــ چه فیلم بی‌نظیری!

او تمام پولی را که به دست آورده بود برداشت و می‌خواست فیلمی بسازد که هیچکس حاضر به سرمایه‌گذاری روی آن نبود. فیلم را ساخت و شکست خورد. چیزی برایش باقی نماند و در نهایت، در فقر از دنیا رفت، چون فیلمی که می‌خواست بسازد و برایش پول قرض گرفته بود، شکست خورد. مردم به او اجازه می‌دادند در خانه‌شان زندگی کند چون دوستش داشتند، اما مدت‌ها پس از مرگش، همه فهمیدند که فیلمش «زنگ تفریح» یک شاهکار است. همه ما باید بگوییم: «متشکریم، ژاک تاتی» برای اینکه این اثر را به ما هدیه کرد، چون سرچشمه شادی و اثری شگفت‌انگیز است و اگر او آن فداکاری را نکرده بود، ساخته نمی‌شد. کمی شبیه به بیزه و «کارمن»، این آثار هنری خارق‌العاده‌ای که مردم فکر می‌کردند شکست هستند. ژرژ بیزه در ۵۰ سالگی با یک حمله قلبی از دنیا رفت در حالی که فکر می‌کرد اپرایش یک شکست است، اما امروز «کارمن» محبوب‌ترین اپرا است. «زنگ تفریح» یک لذت ناب است. پس ما می‌گوییم: «متشکریم، ژاک تاتی». و من اگر روزی جایزه‌ای ببرم، می‌خواهم جایزه «ژاک تاتی» را برنده شوم.

▫️Playtime (1967)
▫️Dir. Jacques Tati
— Cinematography by Jean Badal & Andréas Winding

🎥 @CinemaParadisooo
🎥 @CinemaParadisooo

▪️ژیل دلوز
ـــ تصویر-زمان ــ فصل پنجم ــ قله‌های اکنون و لایه‌های گذشته: تفسیر چهارم بر برگسون

ـــ آنچه فلینی می‌گوید، برگسونی است: «ما در حافظه ساخته می‌شویم؛ همزمان کودکی، نوجوانی، پیری و بلوغ هستیم.»


▫️Juliet of the Spirits (1965)
▫️Dir. Federico Fellini

🎥 @CinemaParadisooo

▪️تاد هِینز

❍ جایی خواندم که نقطه آغازین برگمان برای ساخت پرسونا، در اصل یک تصویر بود. گاهی فیلم‌سازی دقیقاً از همین نقطه شروع می‌شود؛ این مسئله برای خودم هم پیش آمده. گاهی فقط یک تصویر یا یک حس خاص دارید، و تمام فیلم به نوعی از همان یک نقطه سرچشمه می‌گیرد. و برای برگمان، این تصویر دو زن جذاب بلوند بود که به هم شبیه بودند، با کلاه‌های حصیری یکسان، زیر نور آفتاب، در حال مقایسه دست‌های یکدیگر.

❍ این فیلم فرصت‌هایی داشت برای بازی با صحنه‌های آینه‌ای و تماشای این دو زن پیچیده و قدرتمند در رقصی از شباهت‌ها و کشمکش قدرت. پس غیرممکن بود که از برگمان الهام نگیرم.

❍ این مضمون رابطه زنان مسن‌تر با مردان جوان‌تر، در بسیاری از اصیل‌ترین و خاطره‌انگیزترین فیلم‌های هالیوود تکرار شده است.

▫️Persona (1966)
— Dir. Ingmar Bergman
▫️May December (2023)
— Dir. Todd Haynes

🎥 @CinemaParadisooo

▪️آندری تارکوفسکی

ـــ کارگردانی مثل اسپیلبرگ مخاطبان عظیمی دارد و درآمدهای کلانی کسب می‌کند و همه از این بابت خوشحالند، اما او هنرمند نیست و فیلم‌هایش هنر محسوب نمی‌شوند. اگر من هم مثل او فیلم می‌ساختم ـــ که فکر هم نمی‌کنم بتوانم ــ از وحشت محض می‌مردم. هنر مانند کوهستان است: قله‌ای وجود دارد و در اطرافش دامنه‌هایی. آنچه در قله وجود دارد، به خودی خود نمی‌تواند برای همگان قابل درک باشد.

سینما فرمی هنری است با میزان زیادی تنش که شاید برای همگان قابل‌درک نباشد. مسئله این نیست که نمی‌خواهم فهمیده شوم، بلکه مثل اسپیلبرگ نمی‌توانم فیلمی برای تودۀ مردم بسازم. اگر بفهمم چنین توانایی دارم، شرمسار خواهم شد.

اگر بخواهی به مخاطب عام دست پیدا کنی، باید فیلم‌هایی مثل جنگ ستارگان (۱۹۷۷) و سوپرمن (۱۹۷۸) بسازی، که هیچ ربطی به هنر ندارند. این به آن معنا نیست که مردم را احمق فرض می‌کنم، اما مطمئناً خودم را به زحمت نمی‌اندازم تا دلشان را به دست آورم.

▫️The Mirror (1975)
— Dir. Andrei Tarkovsky
▫️Close Encounters of the Third Kind (1977)
— Dir. Steven Spielberg

🎥 @CinemaParadisooo

▪️تئودور آدورنو

ـــ تحقق مفهوم اثر هنری متعهد مشروط است به کنار گذاشتن هر شکلی از تعهد به جهان موجود. نثر کافکا و نمایشنامه‌های بکت و بویژه رمان براستی پرمهابت او، نام ناپذیر، تأثیری به جا می‌گذارند که آثار رسمی هنر متعهد در قیاس با آن به بازی کودکان می‌مانند ـــ کارهایی چون نمایشنامه‌ها و رمان‌های ژان پل سارتر. نثر کافکا و کارهای بکت اضطرابی می‌آفرینند که اگزیستانسیالیسم فقط درباره‌اش حرف می‌زند. کافکا و بکت، با اوراق کردن توهم، هنر را از درون منفجر می‌کنند.

— Theodor W. Adorno, Frankfurt Goethe University.

🎥 @CinemaParadisooo

‍ ‍
▪️فرانسوا تروفو

ـــ گدار سالی دو سه فیلم می‌سازد، چون مثل یک نقاش کار می‌کند. برای او آنچه مهم است یک فیلمِ واحد نیست، بلکه مجموعه‌ای است که در یک دوره هنری خاص خلق می‌کند. چیزی که بیش از همه در فیلم‌هایش تحسین می‌کنم (با اینکه اگر بخواهد، می‌تواند ثابت کند از نظر بصری یکی از بهترین کارگردان‌های جهان است) زیبایی دیالوگ‌هایش است. او زمانی شروع به ساختن فیلم کرد که همۀ ما برگمان را کشف کرده بودیم، کسی که دیالوگ را آزاد کرد؛ یعنی به ما نشان داد که شخصیت‌ها فقط لازم است حرفی را بزنند که کارگردان از آنها می‌خواهد. دیگر نیازی نیست نگران روانشناسی آن‌ها، موقعیت اجتماعیشان، یا حتی پیرنگ داستان باشی.

و گدار رازهایی دارد، می‌دانی؟ مثلاً هیچ‌وقت نمی‌گذارد شخصیتی از در بیرون برود و مستقیم به خیابان برود. شخصیت‌های او از در بیرون می‌روند، به چپ می‌پیچند، چند قدم برمی‌گردند، و بعد وارد خیابان می‌شوند. سیگاری به دهان می‌گذارند، برمی‌دارند، دوباره به دهان می‌گذارند، روشنش می‌کنند، و وقتی روشن شد، آن را دور می‌اندازند. فقط اوست که می‌تواند بی‌ثباتی زندگی را این‌گونه بیان کند. همچنین او از شخصیت‌های «دوست‌داشتنی» یا «غیردوست‌داشتنی» عبور کرده، چون در فیلم‌هایش اصلاً احساساتی وجود ندارد.

گدار قطعاً یکی از پرتقلیدترین کارگردان‌های دنیاست و همه می‌گویند: «او درها را باز کرد.» اما من اینطور فکر نمی‌کنم. به نظرم او درها را فقط برای خودش باز کرد، درست مثل اینکه تقلید از اورسن ولز با گذاشتن دوربین روی زمین چقدر خطرناک است. این روش برای او جواب می‌دهد، اما نه برای بقیۀ ما.

🎥 @CinemaParadisooo
🎥 @CinemaParadisooo

▪️لوئیس بونوئل
ـــ با آخرین نفس‌هایم ــ علیه فلسفه و منطق ــ ترجمه علی امینی نجفی

ـــ حس می‌کنم که امروزه عشق سرنوشتی پیدا کرده است مثلِ اعتقاد به خدا. این گرایش، دستِ‌کم در برخی از لایه‌های اجتماعی رو به نابودی است. مردم به آن به‌چشمِ یک پدیده‌ی تاریخی، به‌عنوانِ یک توهّمِ فرهنگی نگاه می‌کنند. عشق را می‌کاوند، معاینه می‌کنند و در صورتِ امکان، به درمانش می‌کوشند.

من اعتراض دارم. نه، ما دچارِ توهّم نبودیم. باید این را به صراحت اعلام کنم، حتّا اگر باورش برای بعضی‌ها مشکل باشد: ما واقعاً دوست می‌داشتیم.

— Luis Buñuel's wife Jeanne Rucar, pointing a gun at him while having dinner.

🎥 @CinemaParadisooo

▪️کلود سوته
ـــ درباره فیلم نلی و آقای آرنو (۱۹۹۵)

ـــ گاهی جزئیاتی از زندگی خودت را وارد فیلم می‌کنی، بی‌آنکه حتی بخواهی عمداً این کار را انجام دهی. من می‌دانم که بسیاری از مراحلی که در این فیلم به تصویر کشیده شده را خودم تجربه کرده‌ام؛ روزهایی که با ملال دست‌ و پنجه نرم می‌کردم، دورانی که از زنان گریزان بودم، یا زمانی که از مردم فاصله گرفته بودم. دوره‌هایی بود که مثل کسی که در قلعه‌ای زندگی می‌کند، از خودم محافظت می‌کردم. و البته آن لحظات تردید را هم می‌شناسم ـــ زمانی که نسبت به همه‌چیز در زندگی نامطمئن بودی...

▫️Nelly and Mr. Arnaud (1995)
▫️Dir. Claude Sautet

🎥 @CinemaParadisooo

▪️برتران تاورنیه

ـــ ما به این درک رسیده‌ایم که فیلم همه خطرات را در نظر بگیرید (ریسک بزرگ) به اندازۀ ازنفس‌افتاده گدار انقلابی بود. کلود سوته داشت قواعد ژانر را از اساس زیر و رو می‌کرد.

▫️Classe tous risques (1960)
▫️Dir. Claude Sautet

🎥 @CinemaParadisooo

▪️یوهان ولفگانگ فون گوته
ـــ رنج‌های ورتر جوان ــ ترجمه محمود حدادی

ـــ زندگی در چشم برخی آدم‌ها خواب و خیالی بیش نیست. این گمان گاهی به من هم دست می‌دهد. وقتی آن مرز و محدودیتی را می‌بینم که پویایی و پژوهندگی آدمی اسیر حصار آن است، وقتی می‌بینم هدف همۀ سختی‌ها تأمین نیاز زندگی‌ست و هدف این تأمین باز هم به سهم خود افزودن بر روزهای همین زندگی سخت، یا وقتی می‌بینم دلخوشی آدمی به آن اندک دستاوردهای دانش و پژوهش، بر توهم و تسلیم پایه دارد و از این حیث آدمی صرفاً اسیری‌ست که دیوارهای سیاهچال خود را با تصویرهایی رنگین و چشم‌اندازهایی زیبا می‌آراید... همۀ این چیزها، ویلهلم عزیز، مرا به بهت می‌اندازد. پس در درون خود فرو می‌روم و در اینجا جهانی را می‌یابم! ولی جوهرۀ این جهان هم بیشتر گمان است و گنگی. و نه گردش و گزارشی زنده. چنین است که همه‌چیز در پیش حس و نگاهم به هم می‌ریزد و تار می‌شود و من دوباره رؤیاآلوده به دنیا لبخند می‌زنم و می‌گذرم.

▫️Days of Heaven (1978)
— Dir. Terrence Malick
▫️The Piano (1993)
— Dir. Jane Campion

🎥 @CinemaParadisooo

▪️نشریه کایه‌‌ دو سینما ــ شمارهٔ ٨٢٢ ــ ژوئیه و اوت ٢٠٢۵

#️⃣ #Cahiersducinéma
🎥 @CinemaParadisooo

▪️میشل گوندری

ـــ در آثار کن لوچ، همیشه مسائل اجتماعی پررنگ هستند. کِس (١٩۶٩) در قلب انگلستان می‌گذرد؛ جامعه‌ای که در دهه ۷۰ (و شاید حتی امروز) با بیکاری و فقر شدید دست و پنجه نرم می‌کرد. حتی بچه‌های ۱۵ ساله هم نامشان در لیست دریافت کمک‌های بیکاری ثبت می‌شد.

اما این پسربچه، با پیدا کردن عشقش ـــ یعنی پرنده‌اش، یک شاهین ـــ معنای تازه‌ای در زندگی کشف می‌کند. در فیلم صحنه‌ای جادویی وجود دارد که درس بزرگی در خود دارد. در مدرسه، او کاملاً نامرئی است؛ کسی به او توجهی نمی‌کند. تا اینکه روزی هر دانش‌آموز باید دربارۀ موضوعی صحبت کند. وقتی او شروع به حرف زدن دربارۀ پرنده‌اش می‌کند، ناگهان می‌درخشد! او عوض می‌شود، چون دربارۀ چیزی حرف می‌زند که دوستش دارد. این لحظه برای من شگفت‌انگیز است. تصویر قدرتمندی از این واقعیت که خیلی‌ها خودشان را تنبل یا بی‌علاقه می‌دانند، اما اگر چیزی را پیدا کنند که عاشقش باشند، آدم دیگری خواهند شد.

▫️Kes (1969)
▫️Dir. Ken Loach

🎥 @CinemaParadisooo