8

کتێب و ژن  ئەوەی بە منیان کرد هەر هەمان سەیرکردنە خامۆشەکانی چیرۆکێکن نەوتراوتر لە نهێنیە قوفڵ لێدراوەکانی دڵە بێ ژومارەکان ئەو دڵانەی هەرگیز ڕوویان نەبوو خۆیان لە بەر پێی هەڵڕشتنا بکەنەوە بەڵکوو یەکێک پاروویەک لە کاتیان بکاتە گەرووی نووسینێکەوە یان هیچ نەبێ زمانێک پێی بێتەگۆ  پێش کتێب من ژنم نەئەناسی پێش ژنیش نەمتوانی ئەو نەوتراوانە نەبینم کە بە شەرمەوە خۆیان لە گێڕانەوە ئەدا کەچی ئێستا هەموو وتراوێک چاوکراوەترن لە شاردنەوە حەیا مانێعەکان یەکەم لەیلا دوورگەیەک پێی ناساندم پڕ لە وشکەڵانی بیر و دڕکاوی ترین بیابانی سوننەت دواترین دڵبەریش هەر هەمان چۆڵەوانییەکانی ئەودەمانە لێیان ئاشکراکردم کاتێک زوقمە هەناسەی گەڕان لە ئەنگوستەچاوترین زوڵمەتا چرایەکیان لە بینین دایەدەستم لەو چەند ماوەیەی ئەگەڕێم بە بنار و هەڵەت و چۆڵاییەکانی بوونما نەمبینی ژن کەمتر بێت لە چیرۆک ناسکتر نەبێت لە شێعر ئێستەش سەدان لاپەڕەی مێ سەردڵم ئەگرن ختووکەی ڕوانینم ئەدەن نەوەک زامەکانیان ساڕێژبوو ببینم نەکا لە بیرم بچێت خۆشترین بیانووی مانەوەمن ئەشزانم ئەمبەن لەگەل خۆیانا بۆ هەموو کەلێنێکی چێژبردن کتێبێک لەو ژنە چیرۆکانەی ساڵانێکە دڵمیان لە خۆیان ئاڵاندووە تا ناخی نییەتە نەزانراوەکانی لوولیتا و ڕاکردنە ژنانەکانی مادام بواری لەوانەیشە خۆیان ئاشکرا کردبێت بێ ئەوەی ئێمەی نێر تەنیا حەزمان لە خۆڵاوی ترین بەشەکانی لەزەتە پیاوانەکانی بێت و ئەوانیش تەمێک چارشێوی ترس و ڕسوایی خستبنیە ئەو دیوی نەوێران بە ئاشکرا بوون لێرەش لەم مەڵبەندە تەلبەن کراوانە بە کۆنە دڕک و ژێرپێ کراوی سمکۆڵانی نێرایەتی بە شەرع داگیرکراوی پیاو هەمان توخمە سیس بووەکانی ڕوانەوە یەک ڕەنگەکانی کۆنترین شارستانیەتی ئەوسای نزیک بە ڕوانینە سەردەمییەکانیانە زۆر هاوارم لەو کتێبانە بیست باسی ئەشقی خودایی و نەفرت کردن لە واقێع تیایانە نەجابەتە سەقەت و درۆ شیرینەکان  ژەنگی نەخوێندنەوە دایڕزاندبوون بێ ئەوە بترسن لەو خۆزگە کوژراوانەی خۆیان ماڵ بە ماڵ و  دێربەدێڕ بۆی ئەگەڕێن تا فرسەت لێ هێنانێک  من و تۆ و ئەوانیش تۆ و ژن و کتێبیش  کتێب و چی بەسەرهاتە کەوناراکانیش تامی نانووسراوترین حەزەکانیان زانیوە و خەمیان بێجگە لە خۆیان خەمی پەی بردن بەو خۆشییانەن نەوەک کەسیتر پێی بزانێت نەوەک تەماحی خۆشترین بوون بەشیان نەکات ماچ دیارترین بۆنەی کوشتنەکانە بێ ئازارترین ئێشە مێیەکە کە پیاوی تواندووەتەوە لەو هەموو داخانەی سەریان پێ ناوەتەوە یان پەڕیوەی ڕسوابوونیان کردوون چونکە بکوژ نەبوون چونکە خۆیان داوەتە بەر تێخی بێ ڕەحمی حەسادەت و حەماقەتی نێرە ڕەنگ دۆڕاوەکان تا پاک بوونەوە لە گوناحی خۆشەویستی بەینی گوڵێکی مێ و دڵێکی قیت و قۆز بەڵام شکاو بە نەگەیشتن


#هەوراز_چاوگی

🆔 @zsirwa

🆔 @CheshtiMjewriKurdistan

t.me/joinchat/AAAAAEFe4_k6Lu_fEpqJIg
چێشتی مجێوری كوردستان

❣خولەکێک # موتاڵا

هات بۆ لام حاڵی زۆر باش نەبوو تێگەیشتم جیاوازی هەیه لەگەڵ ئەوانی تر
کوتی: پرسیارێکم هەیە کە وەڵامەکەی زۆر گرینگە بۆم
کوتم: بەچاوان، ئەگەر وەڵامەکەی بزانم، خۆشحاڵ دەبم کە بتوانم یارمەتیت بدەم
کوتی: خەریکم دەمرم
کوتم: یانی چی؟
کوتی: یانی خەریکم دەمرم ئیدی
کوتم: دوکتورێکی دیکە، دەرەوەی وڵات؟
کوتی: نا هەموویان هاوڕان، کوتی لە دەرەوەی وڵاتیش هیچ کارێکیان پێ ناکرێ.
کوتم: خودا کەریمە، ئیشەڵڵا لەشساغیت پێدەبەخشێ بە سەرسووڕماوی ڕوانی و کوتی:
یانی ئەگەر من بمرم، خودا کەریم نێ؟
زانیم مرۆڤێکی تێگەیشتوویە و ناکرێ کڵاوی لەسەر نێی و فریوی دەی
کوتم: ڕاست دەکەی، ئێستا پرسیارەکەت چیە؟

کوتی: من لەو کاتەوەی تێگەیشتم خەریکە دەمرم زۆر خەمبار و ناڕەحەت بووم لە ماڵێ نەدەهاتمەدەر، ئیش و کارم ببۆ خەفەت خواردن و مانەوە لە ژوورێ دا، تا ئەوەیکە ڕۆژێک بەخۆم کوت هەتا کەنگێ چاوەڕوانی مەرگ بم

هەرچۆنێک بوو ڕۆژێک بەیانی لە ماڵێ هاتمەدەر و وەکوو خەڵکی دەستم بە کار کرد، بەڵام لەگەڵ خەڵک جیاوازی بووم، چونکە من بڕیار بوو بڕۆم و هەر دەتکوت هیچ کەسێک حاڵی منی نیە، زۆر مێهرەبان بووم، ئیتر هەڵسوکەوتی هەڵە و نادروستی خەڵک زۆری ئازار نەدەدام
بەخۆمم دەکوت لێیان گەڕێ با دڵیان خۆش بێ کە کڵاویان لەسەر ناوم، ئاخر من لە مردن نزیکم و ئەوان دەڵێی نامرن، سەرتان نەیەشێنم من کارم دەکرد بەڵام تەماحم نەبوو
لەنێو خەڵک دابووم و زوڵمم لێ نەدەکردن و خۆشم دەویستن
کە ماشێنی بووکم دەدی لە ناخی دڵەوە شاد دەبووم و نزام دەکرد
کە سواڵکەرم دەدی لە قووڵای دڵەوە خەفەتم دەخۆارد و بێ ئەوەیکە حەساووکتاو بکەم یارمەتیم دەدا
وەکوو پیاوە پیرەکان ئارەزووی بەختەوەریم بۆ تەواوی گەنج و جحێڵەکان دەخواست

بەکورتی و بەکوردی ئەو ڕووداوە وای لەمن کرد ببمە مرۆڤێکی باش
ئێستا پرسیاری من ئەوەیە کە من لەبەر مەرگ چاک بووم ئاخۆ خودا ئەم چاک بوونە قەبووڵ دەکا؟
کوتم: بەڵێ، ئەو جۆرەی کە فێر بووم و ئەقڵم پێی دەشکێ ئینسانەکان تاکوو کاتی مردن چاک بوونیان لەبۆ خودا ئەزیزە
هێدی هێدی سپاس و ماڵئاوایی کرد

خەریک بوو دەڕۆیشت
کوتم: ڕاستی نەتکوت چەندت کات هەیە؟
کوتی: نازانم ڕوون نیە مابەینی یەک ڕۆژ تا چەند هەزار ڕۆژ!!!
چۆرتکەم هاویشت و سەنگ و سووکم کرد دیتم منیش تەقریبەن هەر ئەوەندەم وەخت هەیە، بە سەرسووڕماوی کوتم:
مەگەر نەخۆشییەکەت چیە؟
کوتی: نەخۆش نیم!
هەم خەریک بوو دەهری بم و هەم لە سەرسامییان خەریک بوو شاخ دەرێنم کوتم: پاشان چی؟
کوتی: زانیم دەبێ بمرم، چوومە دوکتور کوتم: دەتوانی کارێک بکەی نەمرم کوتی: نا کوتم: دەرەوەی وڵات چی؟ دیسان کوتی: نا!
هەر چۆنێک بێ ئێمە ڕەتەنین کەنگێکەی فەرقی هەیە مەگە؟
دیسان پێکەنی؛ ڕۆیشت و دڵی منیشی لەگەڵ خۆی برد!

وەرگێڕان:کامیل ئاغابەیگ پوور
۲۰ی جۆزەردانی ۲۷۲۵ی کوردی

🆔 @zsirwa

🆔 @CheshtiMjewriKurdistan

t.me/joinchat/AAAAAEFe4_k6Lu_fEpqJIg
چێشتی مجێوری كوردستان

کچی ئەوبەری پردەکە

لە داوێنی چیای سەرکەش، لە نێو دارستانی چڕوپڕ، کچێکی لەباری ڕەش ئەسمەری، کەزیە و بسکی تا کەمەری، لەگەڵ باوک و زڕدایکی پێکەوە لە ماڵێکی هەژارانەدا دەژیان. زڕدایکی لە خودا بەدوور، هەموو ڕۆژێ وێنەی گای پەرواری لە نێو کەپرێک بۆ خۆی دادەنیشت و ئەو کچە بەستەزمانەی دەناردە سەرکانی بۆ جلشۆردن و ئاو کێشان. ڕۆژێک ئەو کچەی نیانتر لە پەڕەی گوڵ، کە دەچوو بۆ کۆڵەدار ...


کە چیرۆکەکەم گەیشتە ئێرە، کچەکەم وتی: باوکە بۆ ئەوەندە بەپەلەی لە گێڕانەوەی ئەم چیرۆکە؟ ئاخر کەسێک بتوانێ لە چیای سەرکەش و لە نێو دارستان خانوو بەرە ساز بکات، کوا هەژارە؟  دیارە دەستی بە دەستەڵاتەوە بەندە. وتم: ببورە کچی خۆم، من بە هەڵەدا چووم. ماڵی ئەو هەژارانە لە گەڕەکی قەراغی شار بوو. وتی: واتە ماڵی خۆیان هەبووە. ئەی ئەوانەی کە شەوانه لە قەراغی شەقام دەخەون کێن؟ وتم: بنەماڵەی ئەو کچە جوانە لە گەرەکی قەراخی شار کرێنشین بوون. وتی: باسی کام جوانی دەکەی؟ بە پێوەری ئەمڕۆ کچ و ژنی جوان ئەو کەسەیە کە دەیان نەشتەرگەری جوانکاری بۆ کرابێ. هەمووشیان وەکوو یەکن. دەڵێی هەموویان منداڵی یەک ماڵن. وتم: کچێکی ئاسایی بوو کە لەگەڵ بنەماڵەی لە گەڕەکی لای شار کرێ نشین بوون...

وتی: باوکە گیان! نەوەک لە ئاکامی چیرۆکەکەت، شازادەیێک بە ڕێبواری بێت و عاشقی ئەو کچە بێت و له ژێر چەپۆکی زڕدایک ڕزگاری بکات؟ وتم: بەڵێ وایە. وتی: ئەوە شازادەی قەدیم بوو کە لە مانای ئەوین تێدەگەیشت. ئەمڕۆ پیرە شازادە هەیە لەگەڵ خێزانی بە ئاشکرا کێبەرکێی خەیانەتیان داناوە. تازە ئەو هەموو کچانەی کە تەمەنیان گەیشتە چل و پەنجا، چاوەڕێی چەند شازادەن؟
بۆچی لەو هەموو چیرۆکەی ئێوەدا هەر باسی زۆڵمی زڕدایک و بێوەفایی ژن و پیرەژنی جادووگەرە و بە چاوێک بۆ ژن و پیاو ناڕوانن؟ کاتێ لە ئەمڕۆی کۆمەڵگا ئەو هەموو کەمتیار و گورگانە گەمارۆی ئێمەی داوە، بۆ ئێوە واز لە زڕدایکی ناو چیرۆکان ناهێنن؟

کاتێ لە دیوی کچەکەم دەهاتمە دەر، وتی باوکە گیان! پێشەکی چیرۆکەکەت شیعری کام شاعیر بوو؟

زانیم بۆ پێوەندی لەگەڵ نەوەی نوێ و ناسینی کێشەکانی بەرەی ئەمڕۆ زمانێکی تازە پێویستە.
ئێمە کە لە ئایەتەلکورسی تەنیا فوو کردنەکەی ئاخریمان لەبەرە و لە پەروەردەی منداڵیش تەنیا بە دنیا هێنانەکەیمان لەسەرە، بۆچی ناپرسین ئاخۆ کێ خەونی ئەوانە پێک دێنێ؟ بە کام باردا ڕایان دەکێشێ؟
نابێ پردی نێوان ئەو دوو بەرە بڕۆخێ. ئەوان  پێویستیان بە ئێمەیە.


مارگارێت ئەتوود/پژمان تهرانیان

خوێنەری خاوەنبیر!

هەر وا کە دنیا گۆڕاوە، شێوازی ڕوانین  بۆ دنیاش گۆڕاوە. جا ڕەنگە ئێمە پێمان خۆش بێت یان ناخۆش. بۆ وێنە من دڵخۆشم بەوەی کە بەرەی ئەمڕۆ، کەسانی فێڵەباز و دەسبڕ ناتوانن بە ناوی ئایین و نیشتمان و بەها پیرۆزەکانی دیکە و بۆ قازانجی خۆیان کڵاویان لە سەر بنێن. بە پێچەوانەی ئێمە کە زۆر هاسان هەموو شتێکمان قەبووڵ دەکرد.
جاری واش هەیە پێم‌ ناخۆشە. بۆ وێنە دەبینم ئەم نەوەی تازە حەزیان لە پارەی بێڕەنجە. حەز بە جیهانی مەجازی و دنیای دیجیتاڵ دەکەن تا پێوەندی لەگەڵ مرۆڤەکان. یان ئەوەی کە هیوایان بە دواڕۆژ کەمترە.

بەڵام ئەوەی جێی مەترسیە ئەوەیە کە هەتا دێت بە هۆی تێنەگەیشتن لە زمانی یەکتر پەروەردەی بەرەی تازە رۆژ لە دوای ڕۆژ دەکەوێتە دەستی نەیاران.

عیسا ئەحمەدی١٤٠٤/٠٣/١٩

🆔 @zsirwa

🆔 @CheshtiMjewriKurdistan

t.me/joinchat/AAAAAEFe4_k6Lu_fEpqJIg
چێشتی مجێوری كوردستان

💢ئێمە پەروەردە نەکراین !

◾️ پەروەردە کردنی ئێمە لەوە زیاتر نەبووە کە ڕێز لە گەورەکان بگرین، قسەی پیس نەکەین، لەلای خەڵکی لاقمان ڕانەکێشین، گوێڕادێر بین، بەیانیان سڵاو و مەرحەبایی لە هەموو کەسێک بکەین، دەست و دەموچاومان بە سابوون بشۆرین، جلوبەرگی خاوێن بپۆشین، دەست بۆ لووتمان نەبەین و ....

🔲 بەڵام ساکارترین و پێویست‌ترین بابەتگەلی ژیانیان فێر نەکردین. لە کوێ فێریان کردین کە چلۆن هەناسە بدەین، چۆن لە دڵەخورپە خۆمان بپارێزین، سەرکەوتوویی چیە، پێکهێنانی ژیانی هاوبەش بۆ چارەسەری چ کێشەیەکە، لە ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ دژبەر چۆن هەڵسوکەوت بکەین...

▪️بە منداڵی فێریان کردین کە سەرکێش نەبین، بەڵام پرسکەری و بیربەرزی و شێوازگەلی ڕەخنەیان فێر نەکردین.

▪️داگلاس سیسێل نۆرس، ئابووری زانی ئەمریکی و براوەی خەڵاتی نۆبێلی ئابووری لە ساڵی ۱۹۹۳ی زایینی دەڵێ:
«ئەگەر دەتانەوێ بزانن وڵاتێک گەشە دەکا یان نا، مەچن بە شوێن کارخانه و سەنعەتی ئەو وڵاتەدا. دەتوانی بە ئاسانی ئەوانە بکڕی یان بیدزی یان کۆپی بکەی. دەتوانی نەوت بفرۆشی و تەواوی ئەوانە هاوردە بکەی. بۆ ئەوەیکە بتوانی داهاتووی وڵاتێک پێشبینی بکەی، بچنە قوتابخانەکان؛ بزانن لەوێ چۆن منداڵەکان بار دێنن. گرینگ نێ چ شتێکیان فێر دەکەن؛ بەس بزانن چۆنیان بار دێنن. ئەگەر منداڵەکانیان پرسکەر، داهێنەر، خۆڕاگر، مەترسی وەخۆگر، بە دیسیپلین، خوازیاری وتووێژ و ئاڵوگۆڕ و بەهرەمەند لە ڕۆحیەی هاوبەشی گشتی و هاوکاری گرووپی پەروەردە دەکەن، دڵنیا بن کە ئەو وڵاتە لە گەشە و پێشکەوتنی بەربڵاو و بەردەوام نزیک بۆتەوە.»

◾️لە «هەناسە دان» تا « گەشت و سەفەر کردن» تا « دڵداری و خۆشەویستی» نیازی بە فێر کردن و ڕاهێنان هەیە. بەشێک لە سڵامەتی ڕۆحی و جەستەیی ئێمە لە گرەوی «هەناسە کێشانی درووست»دایە. ئایا دەبێ لە گەنجی یان سەرەمێری یان تەنانەت پیری، بە لای یوگا دا تێپەڕ بین تاکوو تێبگەین هەناسە هەڵکێشان چەندین جۆری هەیە و فۆڕمی درووستی ئەو چۆنە و چەندە گرینگە؟!

◾️ تەنانەت چاو لێکردنیان فێر نەکردین. هیچ شتێک بەقەد «ڕوانین» پێویستی بە فێر کردن و پەروەردە کردن نیە.
کەسێک کە دەزانێ چۆن سەیر بکا، لە دنیایەکی‌تر دەژی؛ دنیایەک کە بینەر و سەیر کەرانی ناشی و تازەکار بۆ و بەرامەکەیان بۆن نەکردووە.

⚫️ هەزار کیلۆمیتر، لە شارێکەوە بۆ شارێکی‌تر دەڕۆین و کاتێ دەگەڕێینەوە بۆ ماڵێ، ناتوانین چەند خەت بنووسین لەمەڕ ئەوەیکە بینیومانە.
بۆچی؟ چونکە لە ڕاستیدا «نەمان دیوە». هەموو شتێک بە بەرچاوی ئێمە دا تێپەڕ بووە هەر وەکوو هەڵکردنی شنەبایەک کە بەلای ئاسن دا تێپەڕ بووە.

⚪️جۆن ڕەسکین، مامۆستای گەورەی ڕوانین، لە سەدەی نۆزدەهەمدا دەیگوت: «ئەگەر بە دەست من بوایە، وانەی داڕشتن و پلان‌ڕێژیم بەزۆری بەسەر تەواوی قوتابخانەکانی جیهانا دادەسەپاند تا منداڵان بەر لە خووگرتن بە نیگا و ڕوانینی سەرسەری و سەرەڕۆیی، فێری ڕوانین و سەیرکردنی درووست بووبان.»

◾️دەیکوت:«کەسێک کە دەچێتە پۆل و کلاسەکانی گەڵاڵەڕێژی و پلان‌ڕێژی تاکوو ناچار بێ باشتر و وردتر لە سروشت و دەورووبەری خۆی بڕوانێ، هونەرمەندترە لەو کەسەی کە دەچێتە سروشت و تەبیعەت بۆ ئەوەیکە لە گەڵاڵەڕێژی و پلان‌ڕێژی دا پێشکەوێ.»

◾️ ئەگەر لە ماڵێ یان لە قوتابخانە فێر بووباین کە چلۆن بڕوانین، چۆن ببیستین و چۆن بیر بکەینەوە، مرۆڤێکی‌تر دەبووین.
مرۆڤێک کە نەتوانێ لە چاو و گوێ و زمانی بە دروستی کەڵک وەرگرێ، لە دەورانی ئەشکەوت نشینی نەهاتۆتە دەرێ؛ ئەگەرچی ڕەنگ‌کاری و نیگارەکانی ئەشکەوت نشینان وا نیشان دەدات کە ئەوان لەگەڵ «ڕوانین و سەیرکردن» نامۆ نەبوون.

🔲زۆرن ئەو باوکانەی کە تێناگەن ئەگەر تەواوی دنیا لەبۆ کچەکانیان دابین بکەن، بەقەد جارێک لە باوەش گرتن و ماچ کردنی نێوچاوانیان، ئاسوودەیی و بڕوابەخۆییان پێ نابەخشێ.

⚫️لە ئاسمان بۆ عەجایب و سەیروسەمەرەکان دەگەڕێین، بەڵام جارێک چاو لە لقی ئەو دارە ناکەین کە بەبێ‌تاوان لەپێش ماڵی ئێمە هەڵی داوە و باڵای کردووە.

⚪️چاو لێکردن ، بیستن، کوتن، خەوتن، سەفەر کردن، کایە، سەیران، خۆشەویستی، ئەوینداری، هاوسەری و ناڕەزایەتی، زیاتر لە ئیملا و ئینشا پێویستیان بە مامۆستا و ڕاهێنان هەیە.

وەرگێڕان:کامیل ئاغابەیگ پوور
۱۱ی جۆزەردانی ۲۷۲۵ی کوردی

🆔 @zsirwa

🆔 @CheshtiMjewriKurdistan

t.me/joinchat/AAAAAEFe4_k6Lu_fEpqJIg
چێشتی مجێوری كوردستان