1. पेशी (Cell) – जीवनाची संरचनात्मक व कार्यात्मक एकक.
2. जनुक (Gene) – DNA चा तो भाग जो प्रथिन किंवा कार्यशील RNA साठी संकेत देतो.
3. ऊतक (Tissue) – समान रचना व कार्य करणाऱ्या पेशींचा समूह.
4. अवयव (Organ) – विविध ऊतक मिळून विशिष्ट कार्य करणारी रचना.
5. समस्थिति (Homeostasis) – बाह्य बदल असूनही शरीरातील अंतर्गत स्थिरता राखण्याची क्षमता.
6. चयापचय (Metabolism) – शरीरातील सर्व रासायनिक क्रिया (उपचय + अपचय) यांची एकत्रित संज्ञा.
7. एन्झाइम (Enzyme) – पेशीतील रासायनिक अभिक्रिया वेगवान करणारे जैव उत्प्रेरक.

🧬 आनुवंशिकी व उत्क्रांती
8. गुणसूत्र (Chromosome) – DNA व प्रथिनांनी बनलेली, आनुवंशिक माहिती वाहणारी तंतूसदृश रचना.
9. उत्परिवर्तन (Mutation) – DNA मधील अचानक, कायमस्वरूपी बदल.
10. नैसर्गिक निवड (Natural Selection) – पर्यावरणाशी जुळवून घेतलेले जीव टिकतात व प्रजनन करतात ही प्रक्रिया.
11. उत्क्रांती (Evolution) – अनेक पिढ्यांतून जीवसृष्टीत होणारा क्रमिक बदल.
12. प्रजाती (Species) – समान गुणधर्म असलेले व परस्पर संयोगाने सुपीक संतती निर्माण करणारे जीवसमूह.

🌱 वनस्पती शास्त्र
13. प्रकाशसंश्‍लेषण (Photosynthesis) – हरितद्रव्ययुक्त वनस्पती प्रकाश ऊर्जा रासायनिक ऊर्जेत (ग्लुकोज) रूपांतरित करतात ती प्रक्रिया.
14. वाष्पोत्सर्जन (Transpiration) – वनस्पतीच्या पानांमधून वायुमध्ये होणारा पाण्याचा वाफ स्वरूपातील उत्सर्जन.
15. परागण (Pollination) – फुलातील केसरकोशातून परागकणांचा स्त्री-केसराच्या किंजपुटापर्यंत होणारा प्रवास.
16. फलन (Fertilization) – नर व मादी गॅमेट्स यांचे संयोग होऊन जायगोट तयार होण्याची प्रक्रिया.
17. प्रसरण (Osmosis) – अर्धपारगम्य पडद्याद्वारे विरल द्रावणातून सांद्र द्रावणाकडे द्रावकाचा प्रवास.

🧍 प्राणीशास्त्र / मानवी शरीरशास्त्र
18. पचन (Digestion) – अन्नातील गुंतागुंतीचे घटक साध्या व शोषणयोग्य रूपात बदलण्याची प्रक्रिया.
19. श्वसन (Respiration) – ग्लुकोजपासून ऊर्जा मिळविण्याची प्रक्रिया (वायवीय / अवायवीय).
20. प्रतिरोधक क्षमता (Immunity) – शरीराची आजारांशी लढण्याची क्षमता.
21. स्रावक (Hormone) – अंतःस्रावी ग्रंथींतून स्रवणारा रासायनिक दूत जो शारीरिक कार्य नियंत्रित करतो.
22. प्रतिवर्त क्रिया (Reflex Action) – अचानक, अविवेकपूर्ण व आपोआप होणारी प्रतिसाद क्रिया.
23. स्नायु पेशी (Neuron) – मज्जासंस्थेचे संरचनात्मक व कार्यात्मक एकक.
24. रक्तगट (Blood Group) – रक्तातील प्रतिजनांच्या उपस्थितीवर आधारित रक्ताचे वर्गीकरण (ABO व Rh प्रणाली).

https://t.me/sciencebyrahuldeshmukh

🔴सामान्य विज्ञान 🔴

🔥One Day Revision Batch🔥
🔥Combine B & C Focus🔥

21 Nov: Biology
22 Nov: Physics & Chemistry

🔥🎖 दोन दिवस Offline 🎖🔥

🔥🔥एकूण 20 तास🔥🔥

🧲🧲25 Topics💊💊

🔴100+ Subtopics 🔴

🔥🔥200+ Tricks🔥🔥

🔴 By : राहुल देशमुख सर
धनंजय मते'ज स्वराज्य अकॅडेमी

🔴Limited Seats🔴
🔴Text name on 9422745057 for registration

• पाण्यात विरघळणारे जीवनसत्त्व (Water-soluble)
• Antioxidant म्हणून कार्य करते

✔️ 2) स्त्रोत (Sources)
• लिंबू, संत्रे, मोसंबी
• आवळा (सर्वात जास्त Vitamin C)
• टोमॅटो, कोबी, पालक
• स्ट्रॉबेरी, पेरू, मिरची

✔️ 3) कार्य (Functions)
• रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते
• त्वचेतील Collagen तयार करण्यात मदत
• जखमा भरून येण्यास मदत
• लोखंडाच्या शोषणास मदत (Iron absorption

✔️ 4) कमतरता (Deficiency)

रोग: Scurvy (स्कर्व्ही)
लक्षणे:
• हिरड्यांतून रक्त येणे
• त्वचेवर निळे डाग
• थकवा, कमजोरी
• जखमा भरून न येणे

✔️ 5) उष्णतेचा परिणाम
• उष्णता, प्रकाश आणि हवेमुळे नष्ट होते
• त्यामुळे भाज्या कमी उकडाव्यात

✔️ 6) दैनिक गरज (RDA)
• प्रौढ व्यक्ती: साधारण 70–90 mg/day