Գայլը, որ գայլ է, մեկ անգամ ինքն իր վիզը կոտրեց, որ երկինք նայի։

Մի քանի ժամ խոսել է՝ կրկնելով հին ստերը։ Սա ունի խորը հոգեւոր պատճառ, թե ինչու չի կարողանում մեկ անգամ համարձակություն հավաքել եւ ներողություն խնդրել։ Բայց էդ մասին հետո։

Միայն մեկ նորություն կար էդ ամենի մեջ։

Գիտեինք, որ խրոնիկ ստախոս ես, բայց չէի մտածի, որ անգամ ստելու ես, թե գիրք կարդացող ես։ Սեղանիդ վրա տեսա տասնյակից ավել իրար վրա շարված գրքեր։ Հիշեցի մի սովորական դուռակի, ում, երբ հյուր էի գնում, քո նման գրքերը շարում էր իրար վրա՝ տպավորություն ստեղծելու համար, թե կարդացող է։ Բայց գլխում դատարկություն էր։ Միակ փեշակը քո նման էժան ու ակնհայտ մուտիտներ անելն էր։ Էդ մուտիտները, երեւի, տգետների մոտ արել՝ անցել էր, ինչպես քո մուտիտները անցնում են թերաճ մարդկանց մոտ, որոնց շուրջդ հավաքել ես։

Սերոժ ջան, գիրք կարդացողի սեղանին մեկ, մաքսիմում երկու գիրք է դրված լինում։ Բացի դա, ասում ես՝ հայկական պոեզիա ես կարդում։ Ասեմ, իմացի՝ հաջորդ անգամ գոնե կարգին մուտիտ արա։ Պոեզիա կարդացողը չի կարող մեկ բառով գնահատել պոեզիան՝ ասելով՝ լավն է հայկական պոեզիան։

Հայ, ռուս թե եվրոպական պոեզիան ոչ կոկային է, ոչ էլ խաղաքարտ, որ մեկ բառով բնութագրվի՝ լավն է թե վատը։

Գիր գրականությանը ծանոթ մարդը չի կարող նման գնահատական տալ ։

2015 թվին Պետերբուրգում էի գործերով։ Ազատ օր ունեի, ծանոթներիցս մեկի հետ որոշեցինք Էրմիտաժ գնալ։ Շրջում էինք, երբ հասանք Ռեմբրանդի «Անառակ որդու վերադարձը» կտավի մոտ։ Տեղում ղրղզների խումբ կար։ Կտավի մոտ ղրղզներից մեկը հետաքրքրվում էր կտավի արժեքով։ Ծանոթ աղջիկը պտտվեց իմ կողմ, ասելով՝ ռուսներիս ողբերգություններից մեկը էն է, որ չկա մեխանիզմ էս տեսակ մարդկանց մուտքը մեր երկիր սահմանափակելու։

Գաղտնիք չէ, որ ռուսներից շատերը վաղուց տեղյակ են՝ չուռկաների հինգ խոսքից քսանութը սուտ է։ Բայց հաստատ դեռ չգիտեն, որ չուռկաները անգամ գիրք կարդալու մասով են ստեր խոսում։ Դա նենց սուտ է, որ մի քանի րոպե հետո բացահայտվում է։ Էդ նույնն է, ինչ լավ պրես ունեցող աղջիկը ասի՝ ինը ամսական հղի եմ։ Ասենք, եթե ասի՝ տաս օրական հղի եմ, ժամանակ հետո կպարզվի սուտ է թե ոչ։

Գոնե ասեիր՝ վաղվանից սկսելու եմ կարդալ։

Սերոժ, մեր ազգի ողբերգությունը էն չէ, որ կան ստախոսներ, թուլամորթներ, խաղամոլներ, բարիգնե՛ր եւ այլն։ Մեր ողբերգությունը էն է, որ նշյալներին լավագույնս մարմնավորող անձը՝ ի դեմս քեզ, տաս տարի ղեկավարել է մեր երկիրը։

Հաջորդ անգամ, որ պոեզիայից կխոսես, ասա, որ հայ պոեզիան լավագույնս է նկարագրում մեր ողբերգության պատճառները եւ ելքեր ցույց տալիս։ Բայց քանի որ շատ հարուստ չէ՝ դեռ ինձ բնութագրող գործ չեմ հանդիպել։

15 հազար դոլար տուր Նաիրա Զոհրաբյանին՝ թող մի բան գրի։ Ասենք՝ ինչպես ոչխարը յոթանասուն գլուխ անասուններին հավաքեց Մելիք Ադամյանում եւ վաճառեց երկիրը։

Հայկ Մամիջանյան, գիտես՝ քեզ շատ եմ սիրում։ Դու իմ պատկերացրած երկրում պետք է ուղղիչ աշխատանքային գաղութներում կյանքի մնացած մասը անցկացնես։ Բայց հաստաս, դու Սամսոնյա Նարեկ չես։ Շեֆիդ ասա՝ ամոթ է․ ոչ բարով նախագահ ես եղել, գնացել, նախագահի ինստիտուտը իջեցրել ես էդ ոռմտնուկի մակարդակին, որ ինչ անես:

Ինչ են անում մեր երկրի թշնամիները․ փաստ է, որ Նիկոլի հետ Օհանավանք փոքրաթիվ այլասերվածներ գնացին։ Իհարկե, նա կարող է լրացուցիչ մի քանի հազար մարդ եւս տանել պետական ապարատով, բայց շարքային մարդը չի միանում սրբապղծությանը։

Թշնամին, քանի որ մի քանի ճակատով է գործում եկեղեցու դեմ՝ Նիկոլը հարձակվող, Սերժիկը պաշտպանող եւ եկեղեցու ներսում գործողներ։

Հիմա գործի են դրվել պաշտպանողները՝ ի դեմս Սերժիկի եւ ներսում եղողների, ովքեր պաշտպանողի դիրք բռնած՝ փորձում են Նիկոլի շուրջ համախմբում ձեւավորել, աղանդավորներին եւ ավետարանականներին ուղղորդել դեպի Նիկոլ՝ անհարկի նրանց թիրախավորելով։

Վստահեցնում եմ ձեզ՝ Հայաստանում չկա մեկ կրոնական կազմակերպություն, որը իր հետեւորդներին կոչ է արել միանալ Նիկոլին՝ եկեղեցու դեմ հարձակվելու համար։ Եթե որեւէ մեկը նման փաստ կհրապարակի՝ ներողություն կխնդրեմ եւ էջս կփակեմ սխալ պնդման համար։

Մի խոսքով՝ Սերժիկը իր խոսափողներով եւ իր խոսափողներին լեգիտիմացնող հոգեւորական աշխատողներով, թիրախավորելով կրոնական տարբեր կազմակերպություններին, նպատակ է հետապնդում նրանց անդամներին ուղղորդել Նիկոլի շարքեր։

Նույն հեքիաթը պատմում են, հետին թվով պնդելով, թե 2018-ին աղանդավորները եւ ավետարանականները իրագործեցին գունավոր հեղափոխություն: Էն, որ նրանց շարքերից եւ հասարակության բոլոր շերտերից մարդիկ դուրս են եկել փողոց փաստ է, բայց աղանդավորների հատկապես ավետարանականների շեշտադրումը այլ նպատակ է հետապնդում:

Եթե Հայաստանում մեծաթիվ հրեաներ ապրեին, անպայման նրանց եւս կներկայացնեին գունավոր հեղափոխություն իրականացնողներ ՝ազգամիջյան բախումներ հրահրելու համար: Դա պապական համակարգի դարավոր ձեռագիրն է ՝ քավության նոխազ դարձնել հրեաներին հետագայում նաեւ բողոքականներին, բայց էս մասին առանձին կխոսենք:

Վատիկանը մի գործողությամբ փորձում է չեզոքացնել Առաքելական եկեղեցին, նաեւ իր ոխերիմ թշնամիներին՝ ավետարանականներին եւս չեզոքացնել ՝նրանց մեղավոր նշանակելով :

Շատերը չգիտեն, որ Կյանքի Խոսքի դեմ կատաղի պայքարը սերժիկենք սկսեցին էն պահից, երբ այդ կառույցը դուրս եկավ Վատիկանի կուրացիայի տակից։ Ամեն ինչ էնքան վերահսկողությունից դուրս եկավ, որ աղանդի հիմնադիր կաթոլիկ առաքյալ՝ Ուլֆ Էկմանը հայտարարեց ,թե վերադառնում է Կաթոլիկ եկեղեցի, մոլորված է եղել եւ այլն։ Բայց անգամ դա չօգնեց։

Սա շատ փոքր անդրադարձ է թեմային՝ զուտ նրա համար, որ անտեղյակները սերժիկենց կուտը չուտեն եւ մասնակից չլինեն նրանց՝ Նիկոլի շուրջ համախմբում կազմակերպելու գործին։



Չգիտեմ դեռ կան ենիչերիներ կամ հիմարներ, որոնք խոսում են, թե 2018-ին գունավոր հեղափոխություն է եղել, բայց վստահ կարող եք նման մտքեր դուրս տվողների ականջները քաշել։

2018-ին Հայաստանում գունավոր հեղափոխություն չի եղել ,որ մի հատ էլ քննարկենք ,ովքեր իրականացրեցին ընդամենը նոր դեմքի անհրաժեշտություն էր առաջացել՝ կանխելու համար իրական իշխանափոխությունը։ Իսկ մինչ այդ տարվել էին նախապատրաստական աշխատանքներ՝ սկսած Նիկոլին առաջին պլան բերելուց, վերջացրած Արմենիա հեռուստաալիքով ցուցադրված հնդկական հայտնի սերիալով, որի բովանդակությունը հետևյալի մասին էր․ գեղջուկ Չակորը պայքարում է բռնապետի դեմ՝ որպես ոգեշնչող օրինակ։
Կարծում եմ կարիք չկա մանրամասնել ,թե ինչ նպատակով է էս կամ էն սերիալը ,ֆիլմը կամ հաղորդումը ցուցադրվում:

Սերժիկ ենիչերիներին ասա ,եթե սա էլ չաշխատին ,թող հայտարարեն մուլտհերոսները եւ թզուկներն են եկեղեցու դեմ արշավի հեղինակները ,ի՞նչ Վատիկան ,ի՞նչ Սերժիկ կամ Նիկոլ:

Երբ Շարմազանովը խոսում է հանրապետականի հիմնադիր հայրերից, թվում է՝ պատմական լեգենդ է բացում, մինչդեռ իրականում գովաբանում է էն բանդան, որի հիմքը դրվել է թշնամու ձեռքով։

Մտավոր դեբիլը, խոսելով հանրապետական բորդելի հիմնադիրների մասին, ասում է՝ նրանք չեն վախեցել ԽՍՀՄ-ի բանտերից, Մասիսի քաղաքապետն էլ չի վախենում Նիկոլի բանտերից։

Մի կողմ դնենք էն փաստը, որ Մասիսի քաղաքապետը ընդամենը փոքրիկ զոհ է, որ Սերժիկը իր ժեխին կարողանա ևս որոշ ժամանակ կերակրել՝ թե շախմատային քայլ է անում, թեմայի մեջ է և այլն։

Սերժիկը նույնը ժեխին կերցնում էր քաչալի բանտարկված ժամանակ, փաստ է հավատացողներ կային, որ շուտով քաչալի շուրջ համախմբում է լինելու։ Եթե չեք մոռացել, կային նաև կիսամարդիկ, որոնք քարոզում էին՝ Դոգն է իշխանության գալու և այլն։ Նույն ստերը, նույն ցիկլով, արդեն 7 տարի Սերժիկը նախ կերցնում է իր ժեխին, հետո տարբեր 50 դոլարանոց խոսափողների միջոցով, որոնց մեջ նաև Սերժիկին դեմ աշխատողներ կան, գցում է դաշտ՝ դե ոնց լինի, հավատացողներ կգտնվեն։

Գալով Շարմազին ասեմ, նախ ծիծաղելի է հնչում բորդելի հիմնադիրներին հիմնադիր հայրեր կոչելը։ Նրանք թշնամու ազդեցության գործակալներ են եղել՝ մեր օրերի սորոսականների նախատիպերը։ Ավելի պարզ ասած՝ հենց ստեղ է 5-րդ և 6-րդ շարասյան թվաբանական հերթականությունը խախտվում, ինչի մասին գրել եմ անգամներ, բայց սա մի փոքր այլ է, քան Տարոն Մարգարյանի տան հասցեի թվաբանական հերթականությունը։

Էլ չեմ ասում՝ էդ բորդելի հիմնադիրները անգամ Սերժիկի պես ձևական քրիստոնյա չեն եղել։ Բացահայտ հեթանոսության քարոզ են արել, որի վրա պետք է ծնվեր հայկական ֆաշիզմը՝ հայտնի մարդու հորինված կերպարի շուրջ՝ նպատակը հայ-ռուսական պատերազմ սադրելը:

Երբեմն, երբ մարդիկ են հանդիպում, որոնք խոսում են իբր թե հանրապետական բորդելի հիմնադիրների արժեքներից Սերժիկը շեղվել է, մի անգամից հասկանում ես՝ կամ երկու կոպեկ են գցել դեմը էդ միտքը դուրս տալու համար, կամ զուտ էդ դուրս տվողներից մեկին լսել, հավատացել է՝ տեղյակ չլինելով, ովքեր և ինչի համար ստեղծեցին հանրապետական բորդելը։

Թե ինչի, ինչպես և ովքեր նույն ժամանակահատվածում Խորհրդային Հայաստանում ձնհալից հետո ստեղծված հնարավորությունը օգտագործելով կարողացան ստեղծել ԱՄԿ-ն, իսկ Թուրքիայում՝ գորշ գայլերը, և թե ինչպես ԱՄԿ-ն վերածվեց ՀՀՇ-ի, ՀՀԿ-ի և հետո արդեն ՔՊ-ի, և որ սրանք իրարից ծնված նույն կենտրոնի սպասարկուներ են, մեկ անգամ չէ, որ գրել եմ։ Կարիք չկա կրկին գրել։


Բայց Շարմազանովին, որ տեսնեք հարցրեք .
-ա՛յ անմեղսունակ, քո ասած հայրերը դարձան գործիք՝ Սովետը գանդելու համար, որ Տարոն Մարգարյանը կարողանա տան հասցեն կեղծելով գոլդ դարձնի, թե՞ որ քո նման դեգեներատները հայերին դարձնեն շեֆիդ նման ստախոս նարկոշ:

Երեկ ընկերս մի տեսանյութ ցույց տվեց, որտեղ հայտնի խոզոն Արգիշտիի կողքը նստած, ծիծաղը մի կերպ զսպելով, հայտարարում էր. Արգիշտի Մեխակյանի նման հոր պատիվը բարձր պահող մարդ չկա։

Արգիշտիի դեմքը էդ պահին տեսնելուց միանգամից մտքիս եկավ Դոստոեւսկու Սմերդյակովի կերպարը, ով սպանեց իր հարազատ հորը իբրեւ ապօրինի որդի։

Արգիշտին իր եւ հոր միջեւ խորթություն է զգացել։
Էն տարիքում, երբ հայրը իրենց գյուղի դպրոցում անվճար պատմություն է դասավանդել, իսկ հետո պատերազմի է մասնակցել, Արգիշտին իր պապու հետ էդ տարիքում շողոքորթել է Գեներալ Մանվելին եւ հանրապետականներին՝ իր տեղը կյանքում գտնելու համար։

Միայն այս դրվագը բավական է եղել, որ սա խորթություն զգա իր եւ հոր միջեւ։ Հետագայում թերարժեքությունը վարակել է նրա ամբողջ էությունը։

Չնայած որ Սմերդյակովը եւ Արգիշտին հանուն նյութի են ընտրել նույն ուղին, բայց ակնհայտ է, որ մղող ուժը եղել է խորթության զգացումը։


Դոստոեւսկին, ով միշտ խոսում էր քրիստոնեական կարեկցանքի եւ սիրո մասին, ովքեր եղել են Մոսկվայում նրա թանգարանում տեսած կլինեն նաեւ նրան պատկանող Սուրբ Գրքի տարբեր էջերում կարմիրով նշված է սիրո եւ կարեկցանքի հատվածները։

Դոստոեւսկուց ազդվել են անգամ շատ լիբերալներ, չնայած որ Դոստոևսկին ատում էր լիբերալներին։

Դոստոեւսկու քրիստոնեական կարեկցանքի մասին պատկերացումներից ազդվել է նույնիսկ մեծ մոլորյալ Նիցշեն, չնայած որ Նիցշեն գրում էր՝ քրիստոնյաներին բարեւելուց ձեռքերս լվանալու ցանկություն է առաջանում։

Այդքան շատ քրիստոնեական կարեկցանքի եւ սիրո մասին քարոզող Դոստոեւսկին, ով անգամ գրեց Իվանի ունեցած վեճի մասին ընդդեմ Աստծո, չկարողացավ գրել Սմերդյակովի եւ Աստծո երկխոսության եւ վեճի մասին, քանի որ Սմերդյակով դառնում են միայն էն պահից, երբ կորցնում են հույսը եւ վերջնականապես կտրվում ու դուրս շպրտվում Աստծո ներկայությունից, ինչը Սմերդյակովին հասցրեց ինքնասպանության։

Դժվար է ասել, ինչ կգրեր Դոստոեւսկին Արգիշտիի մասին, եթե ծանոթ լիներ էդ ոչ հորինված կերպարին, բայց վստահ կարող ենք պնդել, որ մեր Սմերդյակովը ավելի նվաստ է եւ ավելի մեծ ոճրագործ ,քան Դոստոեւսկու Սմերդյակովը, եթե վերջինիս նմանները շատ են եղել պատմության մեջ, մեր Սմերդյակովը եզակի է՝ նա չի սպանում հորը, նա սպանում է 31 տարի առաջ զոհված հորը։

Ենիչերիները նախապես հարձակվեցին Կարեն Կարապետյանի վրա՝ նրան մեղադրելով Նիկոլին իշխանություն տալու մեջ, էն դեպքում, երբ Կարեն Կարապետյանը իշխանություն չուներ տալու կամ չտալու համար։ Բացի դա, շատերը գիտեն՝ 2018-ին ենիչերիներին հրահանգ է իջել գնալ հրապարակ, գոռալ Նիկոլ վարչապետ, որպեսզի Կարեն Կարապետյանը չեզոքացվի։ Էլ չասած էն օրերին ոստիկանապետ աշխատող դերասանը լայքում էր նյութ, որտեղ կոչ էր արվում գնալ հրապարակ և աջակցել Նիկոլին։

Ովքեր ենիչերիներին ծանոթ են էկրանից էն կողմ, հաստատ լսած կլինեն սրանց ներքին խոսակցությունները, որտեղ ասվում էր՝ շախմխտիստը իշխանությունը տվեց Նիկոլին , որ Արցախի հարցից հետո կարողանա հետ վերցնել իշխանությունը։

Եթե Կարենին տար, նա (Լավրովյան պլանով) Արցախի հարցը կլուծեր, հետո տնտեսական բում կաներ, էլ հնարավոր չէր լինի իշխանությունը հետ վերցնել։ Սա կառկառուն ենիչերիների բառացի մեկնաբանությունն է, որը ես լսել եմ։

Այսինքն, իր իշխանատենչության և օվշորներում թվեր ավելացնելու համար երկրի կեսը հանձնեց, 120 հազար մարդ դարձավ փախստական։ Սա ոչ միայն գիտակցում են, կառկառուն ենիչերիները նաև համարում են շախմատ։

Էսօր արդեն Էրդողանը եկավ Սերժիկին օգնելու Կարեն Կարապետյանին սևացնելու գործում՝ թուրքական մամուլը նպատակային զրպարտիչ նյութ հրապարակեց Կարեն Կարապետյանի մասին, քանի որ վերջինս 2026-ի ընտրություններին Նախագահից հետո երկրորդ դերակատարն է լինելու։

Այս պարզ իրողությունները արդեն կարող են չտեսնել միայն տգետները։

Նիկոլն ու Սերժիկը դերերը բաժանած խաղում են՝ մեկը լիբերալ, մյուսը պահպանողական, բայց երկուսի էությունը նույնն է։ Սրանց մեջ ոչ դասակարգային պայքար, ոչ արժեքային պայքար չի կարող լինել:
Սրանց պայքարը կոչվում է՝ մի խումբ բոզեր պայքարում են ուրիշ խումբ բոզերի դեմ։