Samarqanddan yaxshi yangiliklar ham bor. Masalan, kuni kecha millionlab tirajda kitob chiqarayotganini aytganim Agrobank Samarqanddagi Amir Temurdan qolgan yagona bog‘ — Bog‘i Balandda “Anjir sayli”ni o‘tkazdi. Agrobank’ga anjirning nima daxli bor? Gap shundaki, O‘zbekistondagi deyarli istalgan bankning u yoki bu mevaga daxli bor — o‘tgan yil fevralidagi qarori oliyga asosan banklarimiz meva va sabzavotlarni “bo‘lib olgan”. Agrobank’ga “jannat mevalari” deya ta’riflanadigan xurmo va anjir tekkan.

Agrobank bank xizmatlari, (fermerlik) maktabiyu (agro) universitetlari va kitoblaridan ortib, anjir yetishtirish va eksportini tashkil etish ustida ham ishlab yotibdi.

Samarqanddagi Bog‘i Balandning o‘zi qadimiy anjirzor ekan. Hozir bog‘ga qarayotgan bog‘bonlar bu yerda kamida 400 yillik anjir daraxtlari ham borligini, ehtimol, ularning yoshi bundan ham kattaroq va ular orasida Amir Temur zamonida ekilganlari ham bo‘lishi mumkinligini aytdi. 40 gektardan ziyod maydonda sakkiz turdagi 10 mingga yaqin anjir bor ekan. Yiliga ikki marta hosil ko‘tarisharkan, lekin, aytishdiki, anjirdan uch martagacha ham hosil olish mumkin.

Agrobank’ning maqsadi ham shu — birinchidan, Xitoy tajribasi asosida issiqxonalarda anjir yetishtirishni yo‘lga qo‘yish, ikkinchidan, anjirdan tayyorlangan mahsulotlarni (qoqisi, murabbosi)ni ham eksportga chiqarish. Bunda bank ko‘magi bilan faol ish yuriyotgan, sayilda ham qatnashgan “Uzun Agro Star“ kompaniyasi ham katta hissa qo‘shyapti. Men Bog‘i Balanddagi sayil vaqti tarqatilgan anjirning chiroyli qadoqlangan qoqisidan ham yeb ko‘rdim, murabbosidan ham totdim: bekorga anjirni jannati meva demaydi.

Sayil vaqtida Agrobank ekotizimiga kiruvchi Agrolab va Agro In Vitro loyihalarining ham alohida ko‘rgazma maydonchalari bor edi. Bu ikkisi ham aynan meva-sabzavotchilikka ko‘mak berish va uni rivojlantirishga yo‘naltirilgan loyihalar. Ayniqsa Agro In Vitro kuchli taassurot qoldirgan — men ularni Anjir saylida ko‘rishimdan avval Jizzaxdagi ulkan laboratoriyasida bo‘lgandim. Haqiqiy ilm va ko‘chat o‘chog‘i. Xususan, anjir ko‘chatlari ham bor (Samarqanddagi sayilda ham anjir ko‘chatlarini sotishayotgandi).

Lekin bu laboratoriya haqida boshqa bir postda hikoya qilib beraman.